Lege schappen bij AH in Berghem
Berghem
Het is zaterdagmiddag 12 uur, doorgaans primetime in supermarktland, maar in de Albert Heijn van Berghem bladert caissière Sanne een Allerhande door. Soms komt een klant binnen – het geklak van de hoge hakken van een bezoekster weerkaatst in de lege winkel.
Het is een vervreemdende ervaring om te winkelen in de AH-supermarkt in het Brabantse dorp bij Oss. De koelvitrines met zuivel, salades, vis en vlees zijn praktisch leeg – de meeste zijn al afgedekt. In enkele kleine vitrines liggen slechts wat afgeprijsde stukken kaas en verse pasta. De groente- en fruitbakken: eveneens leeg. Ook bij de houdbare producten vallen steeds meer gaten in de schappen. Lays-chips, zowel naturel als paprika: uitverkocht. Flesjes Bavaria-bier en AH-knäckebröd: idem. Van Croky Ribble Rock paprikachips is nog slechts één zak verkrijgbaar. Zo is in een oogopslag te zien welke producten het best verkopen in deze supermarkt. Ook een bijzondere ervaring: geen vakkenvuller te bekennen in de winkel.
Het begint steeds meer op ‘een spookwinkel’ te lijken, beaamt een jonge vrouw uit Berghem. Niettemin komt ze toch nog ‘wat dingetjes’ kopen, geen verse producten, die haalt ze nu bij de nabije Jumbo.
Wat is hier aan de hand? Proberen ze een voormalige Oostblokwinkel na te bootsen? Bij de ingang wordt de argeloze klant gewaarschuwd door middel van een bord: ‘Tot nader order ontvangen wij geen leveringen vanuit Albert Heijn. Wij hopen u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Excuses voor het ongemak.’
Een Albert Heijn die geen producten meer krijgt van … Albert Heijn – dat is voor zover bekend nog nooit eerder gebeurd. Die unieke situatie is het gevolg van een conflict tussen de franchisenemer en het AH-concern. Franchisenemer Gerrit van Noort zou een miljoenenschuld hebben en al lange tijd zijn financiële verplichtingen jegens het supermarktoncern niet zijn nagekomen.
Van Noort heeft twee AH-winkels: in Berghem en in Leiden. Sinds twee weken heeft AH de leveranties aan beide winkels gestopt. De 73-jarige Frans, die met een blauw mandje achter zich aan langs de schappen sloft, is enigszins teleurgesteld: ‘Het zijn de hamsterweken en ik kwam voor de Liptonthee – twee halen, één betalen. Maar die is er dus niet meer.’
Niemand weet hoe lang dit nog gaat duren. Het personeel heeft op de Facebookpagina ‘welgemeende excuses’ gemaakt, en hoopt op begrip van de klant. ‘Wij willen benadrukken dat wij geen weet hebben en hadden van het conflict dat gaande is’, aldus het AH-team-Berghem.
spelletjesmiddag
Vorige week hebben ze zelfs een spelletjesmiddag voor kinderen georganiseerd in de steeds legere supermarkt, in een poging goodwill te kweken en klanten te trekken. Concurrent Jumbo heeft nog eens zout in de wonden gestrooid door op zijn Facebookpagina te pronken met volle schappen: ‘Voor wie nog twijfelde … Hallo beste supermarkt van Berghem.’ Die steek onder water werd niet gewaardeerd in het kleine dorp en Jumbo moest later erkennen dat de als ludiek bedoelde actie volledig verkeerd was uitgepakt.
De laatste keer dat Van Noort in het nieuws kwam, was bij de bouw van een nieuwe supermarkt in Berghem, januari dit jaar. De nieuwe winkel was een lang gekoesterde wens van de franchisenemer. ‘Ik ben blij dat ik dit nog voor mijn pensioen mag meemaken’, liet Van Noort optekenen in het Brabants Dagblad. Het huidige pand van zijn AH-filiaal in Berghem huurt de ondernemer; het huurcontract loopt tot 2019. Tegenover vakblad Distrifood wilde de verhuurder niet zeggen of de huur wél wordt betaald. Uit de recentste jaarrekening van de houdstermaatschappij van Van Noort blijkt dat dit bedrijf in 2015 een negatief eigen vermogen (de bezittingen minus de schulden) van 1,6 miljoen euro had. In 2014 was dat negatieve saldo 1,1 miljoen euro, terwijl er in 2013 nog een positieve reserve van 660 duizend euro was. De in Wijdenes gevestigde holding is eigenaar van de twee AH-supermarkten die Van Noort uitbaat.
Bij de Vereniging van Albert Heijn Franchisenemers (VAHFR) is niemand bereikbaar voor commentaar. De vereniging lag vorig jaar nog overhoop met Ahold, omdat die weigerde inkoopvoordelen en bonussen van toeleveranciers met de franchisenemers te delen. De rechter wees de eisen van de VAHFR af. Er loopt nog een conflict over het delen van de winst van de online-verkoop.
‘Het is op sterven na dood hier’, verzucht bezoeker Frans. Hij heeft nog wel wat fruitrepen kunnen scoren, ‘voor tijdens het fietsen’. <
Een woordvoerder van het moederbedrijf Ahold Delhaize noemt de situatie in Berghem en Leiden ‘vrij uniek’. In de 130-jarige geschiedenis van de supermarktketen hebben alleen stakingen bij distributiecentra en een tekort aan vervoerders in 2007 korte tijd geleid tot haperingen in de bevoorrading van de filialen. Zelfs in de Tweede Wereldoorlog, toen voedsel op last van de Duitse bezetter op de bon ging, kon de klant altijd in de winkels van Albert Heijn terecht. Ahold heeft de leveringen aan de vestigingen in Leiden en Berghem gestaakt na maandenlang vruchteloos onderhandelen over een oplossing voor de financiële problemen van franchisenemer Gerrit van Noort. Hij was niet bereikbaar voor commentaar. Albert Heijn telt ruim 950 filialen, waarvan zo’n 350 zijn opgezet door zelfstandige ondernemers die gebruik maken van de formule en de marketingkracht van het concern. AH kan Van Noort op grond van de franchiseovereenkomst niet dwingen zijn winkels te sluiten. Op zijn beurt mag Van Noort geen supermarktartikelen elders inkopen zolang ‘Albert Heijn’ op de gevel staat. Gemiddeld verkoopt een AH-filiaal tussen de 8000 en 22.000 producten.
