RIO wytykają błędy w bilansie. Sprawdź, jak ich uniknąć

W czasie kontroli regionalne izby obrachunkowe zazwyczaj weryfikują sprawozdanie finansowe. Warto więc przeanalizować, czy nie wpadliśmy w taką samą pułapkę jak inne jednostki, w których stwierdzono nieprawidłowości. Dziś opisujemy 27 takich przypadków.

Podobnie jak w latach poprzednich, jednostki samorządu terytorialnego stają przed zadaniem związanym z przygotowaniem sprawozdania finansowego za 2023 r. Czasu zostało już niewiele, bo obowiązek ten trzeba wypełnić do końca marca.

Tu warto zauważyć, że w sprawozdawczości finansowej kluczową rolę odgrywa bilans. Wzorcowe konstrukcje bilansu zawiera rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 342 – dalej: rozporządzenie). W jego załącznikach wyodrębniono m.in. bilans jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego (załącznik nr 5) oraz bilans z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego (załącznik nr 7).

Z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego istotne jest prawidłowe sporządzenie sprawozdań finansowych, w tym przebiegu wszystkich bilansów, albowiem dokumentacja ta często jest weryfikowana w trakcie kontroli gospodarki finansowej prowadzonej przez regionalne izby obrachunkowe (dalej: RIO). Dlatego dziś przedstawiamy wybrane nieprawidłowości, jakie zostały popełnione w poprzednich latach i opisane są w wystąpieniach pokontrolnych niektórych RIO. Tu trzeba zaznaczyć, że przedstawione przykłady nieprawidłowości stwierdzanych w odniesieniu do bilansów jednostki budżetowej/budżetu stanowią tylko wycinek z działalności kontrolnej RIO. Podane przykłady mogą być jednak użyteczne dla JST z tego względu, że w pewnym stopniu wyznaczają zakres potencjalnych obszarów, w których JST muszą zachować szczególną ostrożność, wykazując dane sprawozdawcze. Ta ostrożność potrzebna jest zwłaszcza w zakresie stosowania przepisów ww. rozporządzenia, a także ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 295). Co więcej, najczęstszym zaleceniem wskazywanym przez różne RIO była formuła mówiąca o konieczności rzetelnego oraz jasnego przedstawiania sytuacji majątkowej i finansowej jednostki, a także przestrzegania postanowień ww. aktów prawnych, w szczególności w zakresie ujmowania w księgach rachunkowych i wykazywania w sprawozdaniu finansowym zdarzeń, w tym operacji gospodarczych, zgodnie z ich treścią ekonomiczną.

bilans jednostki budżetowej lub samorządowego zakładu budżetowego

1. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej:

• należności krótkoterminowych (poz. B. II) w kwocie 1 081 622,84 zł, zamiast 1 087 026,47 zł;
• zobowiązań krótkoterminowych (poz. D. II) w kwocie 2 795 050,84 zł, zamiast 2 800 454,47 zł.

Powyższe wynikało z przyjęcia do bilansu per sald konta 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” oraz konta 240 „Pozostałe rozrachunki”, zamiast ujęcia sald Wn oraz Ma ww. kont.

Zdaniem RIO powyższe działanie narusza art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości w zw. z załącznikiem 5 do rozporządzenia. Z podanych przepisów ustawy wynika zaś, że jednostki są obowiązane stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną.

Według zaleceń RIO w bilansie jednostki budżetowej należności i zobowiązania wynikające z ewidencji księgowej należy wykazywać tak, aby rzetelnie i jasno przedstawić sytuację majątkową i finansową jednostki, stosownie do przepisów ww. ustawy oraz rozporządzenia.

Wystąpienie pokontrolne RIO Kraków z 14 lutego 2024 r. (znak WK.6132.14.23)

2. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej jako pozostałe zobowiązania (poz. D.II.5) kwoty 104 142,92 zł, natomiast z ewidencji księgowej kont 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”, 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” i 240 „Pozostałe rozrachunki” wynikała kwota 100 251,64 zł (różnica o kwotę 3891,18 zł). Zdaniem RIO powyższe działanie narusza art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Według zaleceń RIO należy przestrzegać postanowień ustawy o rachunkowości, w szczególności w zakresie ujmowania w księgach rachunkowych i wykazywania w sprawozdaniu finansowym zdarzeń, w tym operacji gospodarczych, zgodnie z ich treścią ekonomiczną.

Wystąpienie pokontrolne RIO Wrocław z 3 listopada 2023 r. (znak WK.WR.40.38.2023.221)

3. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej kwoty 15 742,28 zł (środki pieniężne w drodze – konto 141) w aktywach jako rozliczenia międzyokresowe (poz. B. IV).

Zdaniem RIO powyższe narusza art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości.

Według zaleceń RIO należy wykazywać w bilansie jednostki budżetowej środki pieniężne w drodze w aktywach jako inne środki pieniężne (poz. B.III.4).

Wystąpienie pokontrolne RIO Poznań z 29 stycznia 2024 r. (znak WK-0911/42/2023)

4. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej salda Ma konta 300 „Rozliczenie zakupu”, które oznaczało stan dostaw lub usług niefakturowanych w kwocie 166 499,37 zł w pasywach jako rozliczenia międzyokresowe (poz. D.IV), zamiast po stronie pasywów jako zobowiązania z tytułu dostaw i usług (poz. D.II.1.).

Zdaniem RIO powyższe narusza art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Według zaleceń RIO należy przestrzegać postanowień ustawy o rachunkowości, w szczególności w zakresie ujmowania w księgach rachunkowych i wykazywania w sprawozdaniu finansowym zdarzeń, w tym operacji gospodarczych, zgodnie z ich treścią ekonomiczną.

Wystąpienie pokontrolne RIO Wrocław z 9 lutego 2024 r. (znak WK.WR.40.51.2023.340)

5. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej w aktywach wadliwych kwot należności z tytułu dostaw i usług (poz. B.II.1.) oraz zobowiązań wobec budżetów (poz. D.II.2). Powyższe wynikało z ujęcia w bilansie zaniżonych kwot łącznie o 2611,68 zł, co stanowiło równowartość VAT, który nie został ujęty w należnościach ani w zobowiązaniach (wykazano kwoty netto). Zdaniem RIO powyższe narusza art. 4 ust. 1–2 oraz art. 7 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Z tej ostatniej regulacji wynika, że wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów związanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.

Według zaleceń RIO należy wykazywać w bilansie jednostki budżetowej dane zgodne z ewidencją księgową, stosownie do przepisów ww. ustawy.

Wystąpienie pokontrolne RIO Kraków z 19 stycznia 2022 r. (znak WK.6130.47.23)

6. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej kwoty 42 261,31 zł stanowiącej niedobory inwentaryzacyjne (saldo Wn konta 240 – „Pozostałe rozrachunki”) jako należności długoterminowe (poz. A.III.), zamiast jako należności krótkoterminowe (poz. B.II.).

Zdaniem RIO powyższe narusza art. 4 ust. 1–2 w zw. z art. 3 ust. 1 pkt 18 lit. c ustawy o rachunkowości. Z tej ostatniej regulacji wynika, że należności krótkoterminowe stanowią jako ogół należności z tytułu dostaw i usług oraz całość lub część należności z innych tytułów niezaliczonych do aktywów finansowych, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

Według zaleceń RIO przy sporządzaniu bilansu jednostki budżetowej należy poprawnie klasyfikować należności krótkoterminowe, ewidencjonowane na koncie 240, mając na uwadze ww. przepisy ustawy o rachunkowości.

Wystąpienie pokontrolne RIO Kraków z 18 maja 2023 r. (znak WK.6130.6.23)

7. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej jako należności od budżetów (poz. B.II.2.) kwoty 95 153,00 zł (saldo konta 225 „Rozrachunki z budżetami”). Ustalono jednak, że nie całe saldo konta 225 stanowiło należności od budżetów; kwota 396,35 zł stanowiła należności od dłużników z tytułu opodatkowanej podatkiem od towarów i usług dostawy towarów/świadczenia usług, które powinny tym samym zostać wykazane w innej pozycji bilansu.

Według zaleceń RIO przy sporządzaniu bilansu jednostki budżetowej należy zapewnić wykazywanie danych wynikających z rzetelnych sald kont księgowych, we właściwych pozycjach danego bilansu.

Wystąpienie pokontrolne RIO Łódź z 5 marca 2024 r. (znak WK-602/11/2024)

8. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej w aktywach kwoty 216 902,68 zł (saldo Wn konta 224 – „Rozliczenie dotacji budżetowych”) jako należności od budżetów (poz. B.II.2.), zamiast jako pozostałe należności (poz. B.II.4).

Według zaleceń RIO należy wykazywać w bilansie jednostki budżetowej stan aktywów w wartościach wynikających z ewidencji księgowej zgodnie z ich treścią ekonomiczną, stosownie do dyspozycji art. 46 ust. 1 w związku z art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Wystąpienie pokontrolne RIO Bydgoszcz z 31 stycznia 2024 r. (znak RIO-KF-4104-52/2023)

9. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej w pasywach kwoty 2216,00 zł (zobowiązania z tytułu wpłat na PFRON) jako zobowiązania wobec budżetów (poz. D.II.2), zamiast jako zobowiązania z tytułu ubezpieczeń i innych świadczeń (poz. D.II.3).

Według zaleceń RIO należy wykazywać w bilansie jednostki budżetowej stan pasywów w wartościach wynikających z ewidencji księgowej zgodnie z ich treścią ekonomiczną, stosownie do dyspozycji art. 46 ust. 1 w związku z art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Wystąpienie pokontrolne RIO Bydgoszcz z 31 stycznia 2024 r. (znak RIO-KF-4104-52/2023)

10. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej w aktywach jako środki pieniężne na rachunkach bankowych (poz. B.III.2) zawyżonego stanu środków o kwotę 2 698 626,73 zł, tj. o środki budżetu zgromadzone na rachunkach bankowych budżetu, dla których ewidencję prowadzono w księgach rachunkowych budżetu gminy na koncie 133 – „Rachunek budżetu” i które zostały wykazane w bilansie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Według zaleceń RIO należy rzetelnie sporządzać sprawozdanie finansowe urzędu gminy, w tym bilans, zawierający m.in. informacje o stanie środków pieniężnych wynikające z ewidencji księgowej, zgodnie z przepisami rozporządzenia i ww. ustawy.

Wystąpienie pokontrolne RIO Bydgoszcz z 31 stycznia 2024 r. (znak RIO-KF-4104-52/2023)

11. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej w aktywach jako należności z tytułu dostaw i usług kwoty 146 853,24 zł (część salda konta 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”). RIO dodatkowo podała, że ww. kwota podlega ujęciu jako pozostałe należności (poz. B.II.4).

Według zaleceń RIO zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, należy ujmować w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną, ujmując dane w zakresie ustalonym we wzorze tego sprawozdania stanowiącym załącznik nr 5 do rozporządzenia oraz z uwzględnieniem przepisów ustawy o rachunkowości.

Wystąpienie pokontrolne RIO Kielce z 14 lipca 2022 r. (znak WK.60.4.2022)

12. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki budżetowej nieprawidłowej wartości sald konta 225 „Rozrachunki z budżetami”. RIO dodatkowo podała, że wskutek wadliwego wykazywania sald ww. konta zaniżono dane jako należności budżetowe (poz. B.II.2) oraz jako zobowiązania wobec budżetów (poz. D.II.2) – łącznie o kwotę 4739,79 zł.

Według zaleceń RIO należy zapewnić prawidłowe sporządzenie bilansu jednostkowego urzędu stosownie do postanowień art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości oraz rozporządzenia oraz zgodnie ze wzorem bilansu stanowiącym załącznik nr 5 do powołanego rozporządzenia.

Wystąpienie pokontrolne RIO Opole z 13 czerwca 2023 r. (znak NKO.401-17/2023)

bilans z wykonania budżetu jst

1. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego – w zakresie aktywów jako pozostałe należności i rozliczenia (poz. II.3.) – kwoty 0 zł, pomimo że z ewidencji syntetycznej ksiąg rachunkowych konto 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych” wykazywało saldo Wn w kwocie 72 zł.

W ocenie RIO powyższe narusza m.in. art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości w zw. z załącznikiem 5 do rozporządzenia.

Według zaleceń RIO dane kwotowe należy wykazywać w bilansie z wykonania budżetu zgodnie z ich treścią ekonomiczną, ujmując dane w zakresie ustalonym we wzorach tych sprawozdań stanowiących m.in. załącznik nr 7 do rozporządzenia.

Wystąpienie pokontrolne RIO Poznań z 26 stycznia 2024 r. (znak WK-0911/38/2023)

2. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego – w zakresie pasywów jako nadwyżka budżetu (poz. II 1.1.) – kwoty 3 112 919,20 zł, pomimo że saldo konta 961 „Wynik wykonania budżetu” wykazywało kwotę 3 112 991,20 zł.

W ocenie RIO powyższe narusza ww. przepisy ustawy o rachunkowości w zw. z załącznikiem 5 do rozporządzenia.

Według zaleceń RIO dane kwotowe należy wykazywać w bilansie z wykonania budżetu zgodnie z ich treścią ekonomiczną, ujmując dane w zakresie ustalonym we wzorach tych sprawozdań stanowiących m.in. załącznik nr 7 do rozporządzenia.

Wystąpienie pokontrolne RIO Poznań z 26 stycznia 2024 r. (znak WK-0911/38/2023)

3. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego środków w kwocie 6 255,52 zł (rozliczenia międzyokresowe – odsetki od zaciągniętych kredytów, saldo Wn konta 909) w aktywach jako pozostałe środki pieniężne (poz. I.1.2), zamiast wykazać je jako środki pieniężne budżetu (poz. I.1.1), albowiem są one związane z budżetem i nie stanowią środków podlegających zwrotowi, a te są wykazywane są w pozycji pozostałych środków pieniężnych. Dodatkowo izba stwierdziła, że zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia w bilansie z wykonania budżetu wyróżniono pozycję „środki pieniężne”, która została podzielona na pozycje „środki pieniężne budżetu” i „pozostałe środki pieniężne”. Taki podział środków pieniężnych w bilansie z wykonania budżetu został dokonany w celu odróżnienia środków pieniężnych danego budżetu od środków pieniężnych innych budżetów, które czasowo znajdują się w jego zasobach pieniężnych. Zatem przyjmując systematykę podziału aktywów pieniężnych, sposób ich prezentowania w bilansie oparto m.in. na regule oznaczoności podmiotowej.

Według zaleceń RIO w bilansie z wykonania budżetu należy wykazywać środki pieniężne stanowiące rozliczenia międzyokresowe jako umowne odsetki od zaciągniętych kredytów, w pozycji środki pieniężne budżetu.

Wystąpienie pokontrolne RIO Łódź z 5 marca 2024 r. (znak WK-602/11/2024)

4. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego – jako pozostałe zobowiązania (poz. I.3.) m.in. – kwoty 709,02 zł (saldo ma konta 240 – „Pozostałe rozrachunki”) stanowiącą rozliczenie powiatu z podatku VAT z jednostkami podległymi.

RIO podała dodatkowo, że kwoty 709,02 zł i 220,33 zł stanowiły zwrot nadpłaconego podatku na rzecz starostwa powiatowego. Natomiast kwota 488,69 zł stanowiła nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym zgodnie z deklaracją VAT-7 dla podatku od towarów i usług złożoną przez jednostki podległe powiatowi. RIO podkreśliła, że przepisy ustawy z 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 280) nie przewidują przekazywania z budżetu jednostki samorządu terytorialnego środków finansowych wynikających z rozliczenia ww. podatku do jednostek budżetowych. Zatem organ (budżet) nie może mieć w tym zakresie żadnych zobowiązań w stosunku do jednostki budżetowej.

Według zaleceń RIO należy dokonać analizy stosowanych schematów księgowych w zakresie podatku od towarów i usług, uwzględniając regułę, zgodnie z którą organ (budżet) nie może mieć żadnych zobowiązań wobec podległych jednostek budżetowych z tytułu rozliczeń ww. podatku (w szczególności do przekazania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym)

Wystąpienie pokontrolne RIO Łódź z 5 marca 2024 r. (znak WK-602/11/2024)

5. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego – jako skumulowany wynik budżetu (poz. II.5) – kwoty 11 367 079,33 zł, przy czym w tej pozycji powinno być wykazane saldo Ma konta 960, które w jednostce wynosiło 11 329 354,43 zł.

RIO podała dodatkowo, że różnica 37 724,90 zł stanowiła saldo konta Ma 962 „Wynik na pozostałych operacjach”, o które zawyżono skumulowany wynik budżetu.

Według zaleceń RIO zgodnie z rozporządzeniem konto 962 służy do ewidencji pozostałych operacji niekasowych wpływających na wynik wykonania budżetu. Na stronie Wn konta 962 ujmuje się w szczególności koszty finansowe oraz pozostałe koszty operacyjne związane z operacjami budżetowymi. Na stronie Ma konta 962 ujmuje się w szczególności przychody finansowe oraz pozostałe przychody operacyjne związane z operacjami budżetowymi. Na koniec roku konto 962 może wykazywać saldo Wn oznaczające nadwyżkę kosztów nad przychodami lub saldo Ma oznaczające nadwyżkę przychodów nad kosztami. Saldo konta 962 przenosi się na konto 960 pod datą zatwierdzenia sprawozdania z wykonania budżetu. Na dzień 31 grudnia 2022 r. jednostka posiadała saldo 962, które winna wykazać w bilansie w pozycji „Wynik na operacjach nierasowych”, a dopiero w roku następnym saldo to przenieść na konto 960.

Wystąpienie pokontrolne RIO Łódź z 5 marca 2024 r. (znak WK-602/11/2024)

6. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego – jako pozostałe środki pieniężne (poz. I.1.2.) – kwoty 398,65 zł, która w następnym okresie sprawozdawczym podlegała zwrotowi do budżetu państwa. RIO podała dodatkowo, że w pozycji I.2. – „Zobowiązania wobec budżetów” powinny być ujęte ww. środki.

W ocenie RIO należy zapewnić wykazywanie danych wynikających z sald kont księgowych we właściwych pozycjach w bilansie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Wystąpienie pokontrolne RIO Łódź z 27 grudnia 2023 r. (znak WK-602/63/2023)

7. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego – jako środki pieniężne budżetu – kwoty 6 373 275,14 zł (poz. I.1.1.), zamiast w kwocie prawidłowej, czyli 6 371 635,27 zł, wynikającej z salda konta 133 „Rachunek budżetu”.

Według zaleceń RIO należy rzetelnie sporządzać bilans z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego poprzez wykazywanie stanu środków pieniężnych budżetu w kwotach wynikających z ewidencji księgowej, zgodnie z przepisami rozporządzenia oraz ustawy.

Wystąpienie pokontrolne RIO Bydgoszcz z 24 października 2023 r. (znak RIO-KF-4104-35/2023)

8. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w pasywach zobowiązań wynikających z zaciągniętej pożyczki jako zobowiązań długoterminowych (poz. I.I.2) w wysokości 2 367 120,00 zł, podczas gdy część z nich, tj. w kwocie 201 440,00 zł, miała charakter zobowiązań krótkoterminowych i powinna być wykazana w pasywach jako zobowiązania krótkoterminowe (poz. I.1.1).

Według zaleceń RIO należy rzetelnie sporządzać bilans z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego poprzez wykazywanie w pasywach bilansu zobowiązań długoterminowych i krótkoterminowych stosownie do zasad kwalifikowania tych zobowiązań wskazanych w art. 3 ust. 1 pkt 22 ustawy o rachunkowości w zw. z jej art. 46 ust. 1.

Wystąpienie pokontrolne RIO Bydgoszcz z 24 października 2023 r. (znak RIO-KF-4104-35/2023)

9. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w aktywach jako należności od budżetów (poz. II.2) kwoty 66 047,00 zł, pomimo że jednostka posiadała należności z tytułu udziałów w PIT i CIT oraz dochodów pobieranych przez urzędy skarbowe w kwocie łącznej 66 114,00 zł, które zostały ujęte na koncie 224 „Rozrachunki budżetu”.

Według zaleceń RIO zdarzenia, w tym operacje gospodarcze należy wykazywać w sprawozdaniach finansowych zgodnie z ich treścią ekonomiczną, ujmując dane w zakresie ustalonym we wzorach tych sprawozdań stanowiących załączniki do rozporządzenia oraz ustawy.

Wystąpienie pokontrolne RIO Kielce z 4 stycznia 2022 r. (znak WK-60.26.2021)

10. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w pasywach jako zobowiązania wobec budżetów kwoty 0 zł, zamiast kwoty 39 928,60 zł, która wynikała z ewidencji księgowej konta 224 „Rozrachunki budżetu”. RIO też zauważyła, że kwota dotyczyła niewykorzystanych dotacji podlegających zwrotowi do budżetu państwa oraz z tytułu VAT wynikającego z deklaracji zbiorczej VAT-7 gminy. Ponadto izba ustaliła, że ww. kwota została ujęta jako pozostałe zobowiązania (poz. I.3).

Według zaleceń RIO zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, należy wykazywać w sprawozdaniach finansowych zgodnie z ich treścią ekonomiczną, ujmując dane w zakresie ustalonym we wzorach tych sprawozdań stanowiących załączniki do rozporządzenia oraz ustawy.

Wystąpienie pokontrolne RIO Kielce z 4 stycznia 2022 r. (znak WK-60.26.2021)

11. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w pasywach – jako wynik wykonania budżetu (poz. II.1) – kwoty ujemnej 3 864 718,95 zł, a jest to kwota salda Ma konta 960, która dotyczy wyniku skumulowanego. RIO dodatkowo podała, że w pozycji II.1 należało wykazać kwotę 2 617 987,45 zł, czyli saldo Ma konta 961.

Według zaleceń RIO należy prawidłowo sporządzać bilans z wykonania budżetu gminy – poprzez wykazywanie w prawidłowych pozycjach wyniku budżetu za rok, na koniec którego sporządzany jest bilans, i skumulowanego wyniku budżetu.

Wystąpienie pokontrolne RIO Białystok z 15 stycznia 2024 r. (znak RIO.I.6001-12/23)

12. Nieprawidłowość polegająca na braku wykazania w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w aktywach jako pozostałe należności i rozliczenia (poz. II.3) kwoty 118 zł (saldo konta 222). RIO też wskazała, że ww. kwotę 118 zł podano błędnie, tj. jako należności od budżetów (poz. II.2).

Według zaleceń RIO należy prawidłowo sporządzać bilans z wykonania budżetu gminy – poprzez wykazywanie w prawidłowych pozycjach wyniku budżetu za rok, na koniec którego sporządzany jest bilans.

Wystąpienie pokontrolne RIO Białystok z 15 stycznia 2024 r. (znak RIO.I.6001-12/23)

13. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w aktywach jako pozostałe środki pieniężne (poz. I.1.2) kwoty 354 418,24 zł (z tytułu niezwróconych środków na wydatki pozostające na koniec roku na rachunku jednostek budżetowych – żłobka i OPS). Izba też wskazała, że ww. kwota 354 418,24 zł (stanowiąca saldo Wn konta 223) powinna zostać wykazana jako pozostałe należności i rozliczenia (poz. II.3).

Według zaleceń RIO należy prawidłowo sporządzać bilans z wykonania budżetu gminy, poprzez wykazywanie niewykorzystanych środków na wydatki pozostających na rachunkach jednostek budżetowych w odpowiedniej pozycji bilansu.

Wystąpienie pokontrolne RIO Białystok z 20 grudnia 2023 r. (znak RIO.IV.6001-5/23)

14. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w pasywach jako zobowiązania wobec budżetów (poz. I.2) zawyżonej kwoty 10 968,02 zł, bowiem saldo Ma konta 224 ewidencji budżetu wynosiło 2902,13 zł. Izba też wskazała, że we wspomnianej wyżej kwocie 10 968,02 zł ujęto błędnie wartość dotacji podlegających zwrotowi przez instytucje kultury w kwocie 8065,89 zł.

Według zaleceń RIO w bilansie z wykonania budżetu należy wykazywać dane w zakresie należności i zobowiązań budżetu na podstawie rzetelnych danych wynikających z konta syntetycznego 224.

Wystąpienie pokontrolne RIO Białystok z 14 lutego 2022 r. (znak RIO.I.6001-16/21)

15. Nieprawidłowość polegająca na wykazaniu w bilansie jednostki samorządu terytorialnego w aktywach jako pozostałe środki pieniężne (poz. I.1.2) kwoty niezgodnej z prowadzoną ewidencją księgową.

Według zaleceń RIO bilans z wykonania budżetu należy sporządzać zgodnie z przepisami, w tym z uwzględnieniem art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości oraz przepisów rozporządzenia.

Wystąpienie pokontrolne RIO Rzeszów z 25 października 2021 r. (znak WK.610-33/4/2022) ©℗