Fałszywe opinie i oszustwa w sklepach internetowych – jak nie dać się nabrać?

Rodzaje popularnych oszustw

• Phishing to jedna z najczęściej stosowanych metod hakerskich, w której oszuści wysyłają fałszywe e-maile lub smsy wyglądające tak, jakby pochodziły od prawdziwych sklepów internetowych. W wiadomości może znajdować się link do fałszywych stron, które również podszywają się pod te prawdziwe. Jeśli klikniemy taki link i – co gorsza – podamy swoje dane osobowe, cyberprzestępcy będą mogli je wykorzystać do kradzieży tożsamości, pieniędzy lub dokonania zakupów w naszym imieniu.
• Spoofing na pierwszy rzut oka niewiele różni się od phishingu, a nawet może być jedną z technik stosowanych w ataku phishingowym. O ile jednak w opisywanym wyżej przypadku chodzi głównie o wyłudzanie od nas poufnych informacji, w spoofingu dochodzi do fałszowania lub modyfikowania informacji identyfikacyjnych, aby wprowadzić nas w błąd. Konsekwencją takiego ataku może być naruszenie całych systemów informatycznych lub ukrywanie nielegalnych działań.
• Scam może przybrać wiele form (np. podejrzane zbiórki internetowe czy oferty szybkiego wzbogacenia się), ale w przypadku zakupów online warto przede wszystkim wspomnieć o istnieniu fałszywych sklepów internetowych. W takich "sklepach" możemy często trafić na produkty w zaskakująco niskich cenach, a po dokonaniu płatności online nigdy nie otrzymamy zakupionego towaru. Często na stronach fałszywych sklepów możemy znaleźć też wiele pozytywnych opinii od nieistniejących klientów, które oczywiście również są spreparowane.

Jak nie wpaść w pułapkę oszustów?

• Wybierajmy sprawdzone sklepy, które dbają o ochronę klientów i walczą z oszustwami, np. poprzez weryfikację komentarzy.
• Sprawdźmy, czy sklep internetowy posiada certyfikat SSL, który potwierdza, że dane przekazywane między urządzeniem konsumenta a serwerem sklepu są szyfrowane. Dodatkowo upewnijmy się, że adres URL sklepu rozpoczyna się od "https://", co potwierdza bezpieczne i uwierzytelnione połączenie.
• Czytajmy opinie na stronach sklepów, zwracając uwagę na ich autorów, język oraz styl, jakimi są napisane.
• Nie klikajmy w podejrzane linki w e-mailach oraz sms-ach. Może to być phishing lub spoofing.
• Wystrzegajmy się niezweryfikowanych sklepów i sprzedawców, a także podejrzanie atrakcyjnych cenowo ofert, znacznie tańszych niż w innych sklepach.

Jak rozpoznać fałszywe opinie?

Opisywane wyżej zagrożenie pokazuje kolejny problem, z którym mogą mierzyć się e-klienci. Jak odróżnić zatem fałszywe opinie o sklepie internetowym od tych prawdziwych?

• W wielu, przeważnie największych sklepach internetowych, sprzedawca identyfikuje oraz oznacza prawdziwe opinie pochodzące od autentycznych klientów, np. na podstawie dowodu zakupu. Taki komentarz może być oznaczony hasłem "potwierdzony zakup" lub podobnym. Szukajmy takich wiarygodnych opinii.
• Kilka negatywnych komentarzy na stronie danego sklepu pewnie nie ucieszy jego właściciela, ale dla klientów paradoksalnie może być pewną wskazówką.

- Znacznie bardziej wiarygodnie wyglądają zróżnicowane komentarze, również te krytyczne, a nie tylko same słowa zadowolenia i oceny 5/5 gwiazdek w każdej opinii. Zarówno w prawdziwym, jak i tym wirtualnym świecie, nic nie jest idealne – mówi Agata Jasińska, menedżerka ds. usług handlowych Amazon.pl

• Podobne podejście możemy przyjąć, czytając komentarze, a dokładniej język, którym są one napisane. Do bólu poprawne ortograficznie i składniowo, wręcz nienaturalnie sztuczne opinie mogą sygnalizować nam, że zostały napisane przez bota lub przy pomocy sztucznej inteligencji i że nie stoi za nimi realny klient. Prawdziwy człowiek pisze zwykle bardziej naturalnym językiem, często też może zdarzyć mu się błąd ortograficzny, a to znacznie uwiarygadnia taką opinię.

- Amazon był pierwszym sklepem internetowym, który umożliwił opcję publikowania recenzji produktów. Są one jednym z kluczowych powodów, dla których konsumenci wybierają zakupy w naszych sklepach. Stale uprawniamy funkcjonalność rozwiązania, aby pomóc w dokonywaniu decyzji zakupowych opartych na wiarygodnych — zarówno pozytywnych, jak i negatywnych – opiniach klientów, Katarzyna Ciechanowska-Ciosk, dyrektorka ds. produktu Amazon.pl

Czy wiesz, że?

• 125 mln klientów zamieściło w 2022 r. prawie 1,5 mld recenzji i ocen w sklepach Amazon na całym świecie
• Od 1 stycznia 2023 r., według dyrektywy Omnibus, każdy sprzedawca jest zobowiązany do zweryfikowania wystawionej opinii, jeśli planuje ją upublicznić.
• Według najnowszego badania pt. "(Nie)świadomy Konsument 2024", 26 proc. respondentów padło w przeszłości ofiarą oszustwa podczas zakupów online.
• Amazon wspólnie z Booking.com, Expedia Group, Glassdoor, Tripadvisor i Trustpilot powołał międzysektorową Koalicję na Rzecz Zaufanych Recenzji, której zadaniem jest ochrona klientów przed fałszywymi recenzjami produktów w internecie.

W kolejnym wy­daniu poradnika sPRAWA dla konsumenta powiemy, jak ustrzec się przed zakupem podrobionych produktów w sieci.