Korzyści ze stosowania soczewek kontaktowych w okulistyce - strona 2

Soczewki kontaktowe są uznaną i popularną metodą korekcji wad wzroku a korzyści z ich stosowania są zdecydowanie większe niż rzadko występujące problemy.

Wpływ na układ akomodacyjno-wergencyjny

Zmiana metody korekcji nie jest obojętna dla układu wzrokowego. Im wyższa wada refrakcji tym większy będzie wpływ używanej metody korekcji na parametry układu akomodacyjno-wergencyjnego. W przeciwieństwie do soczewek okularowych, soczewki kontaktowe nie indukują działania pryzmatycznego wynikającego z ich konstrukcji, decentracji podczas montażu czy patrzeniem przez peryferyjne obszary okularów. Zmiany te będą zauważalne zarówno podczas pomiarów przez specjalistów jak i będą odczuwalne przez pacjenta w początkowym okresie zamiany okularów na soczewki kontaktowe.

Soczewki okularowe o mocach ujemnych przy patrzeniu do bliży indukują pryzmat bazą do nosa, przez co krótkowidz musi w soczewkach kontaktowych konwergować bardziej niż w okularach. Część pacjentów z egzoforią w bliży, oddalonym punktem bliskim konwergencji czy słabym zakresami baza skroń w bliży w początkowym okresie korzystania z soczewek kontaktowych może zgłaszać problemy z widzeniem bliskim lub dyskomfort, odczucie zmęczenia po długotrwałej pracy w bliży. Zaś soczewki okularowe o wartościach dodatnich przy patrzeniu do bliży indukują pryzmat bazą do skroni zmniejszając wymagania konwergencyjne osoby nadwzrocznej używającej okularów co znacznie ułatwi pracę w bliskich odległościach. Układ wergencyjny funkcjonuje wspólnie z układem akomodacyjnym. Wywołując zmiany w jednym z tych układów implikujemy zmiany w drugim. Korekcja soczewkami kontaktowymi wymaga wysiłku akomodacyjnego podobnego do wysiłku wykonywanego przez oko miarowe. Osoba krótkowzroczna będzie musiała akomodować w soczewkach kontaktowych bardziej niż skorygowana przy użyciu okularów. Przeciwnie osoba nadwzroczna, która będzie w soczewkach kontaktowych akomodować mniej niż w okularach. Korzyści te szczególnie odczują początkujący presbiopii jak i pacjenci z nadmierną konwergencją.

Wielkość obrazu na siatkówce oka (wysokie wady wzroku)

Wraz ze zmianą odległości korekcji od wierzchołka rogówki jej moc efektywna będzie ulegać zmianom. Ponieważ korekcja kontaktologiczna znajduje się bezpośrednio na rogówce w soczewkach kontaktowych nie występuje powiększenie/pomniejszenie rzeczywistego obrazu tak jak ma to miejsce w przypadku soczewek okularowych. Przy dużych wadach wzroku (powyżej 6 dptr) odczuwalność powiększenia/pomniejszenia okularowego względem soczewek kontaktowych jest znacząca. Co więcej, wielkości obrazów na siatkówkach będą identyczne nawet w przypadku niesymetrycznych korekcji między prawym a lewym okiem. Przy znaczących różnicach wielkości obrazów na siatkówkach mogą pojawić się problemy z fuzją, w efekcie których występować może podwójne widzenie, wrażenie nakładających się obrazów, zaburzenia fiksacji lub tłumienie centralne. Zatem warunkiem koniecznym do rozwoju i utrzymania widzenia obuocznego już od najmłodszych lat jest minimalizowanie anizeikonii będącej efektem różnego rodzaju anizometropii. Jeżeli różnica refrakcji jest niewielka (nie przekracza 2,00 dptr.), zwykle jest brak dodatkowych symptomów przy korekcji okularowej. Jeżeli różnica jest znaczna (powyżej 3,00 dptr) pojawią się wyżej wymienione problem z fuzją i ustawieniem oczu.

Rodzaje soczewek kontaktowych, zasady i możliwości korekcji

Istnieje wiele podziałów soczewek kontaktowych w zależności od schematu noszenia, możliwości korekcji, materiałów, z których są wykonane czy rodzaju zastosowania. Najprostszy podział można sprowadzić do dwóch grup produktów. Pierwsza to soczewki komercyjne - ogólnodostępne oferowane przez światowych liderów, dzięki którym branża kontaktologiczna przeżywa stały rozwój. Coraz to nowsze materiały w pełni tleno-przepuszczalne, nowe technologie produkcji, coraz doskonalsze systemy optyczne, pozwalające na korekcję złożonych wad wzroku takich jak presbiopia i astygmatyzm. Aby rozpocząć przygodę z aplikacją tego segmentu soczewek kontaktowych wystarczy standardowy gabinet refrakcji z lampą szczelinową oraz zestawy soczewek, które możemy otrzymać od producentów bezpłatnie. Druga grupa to soczewki indywidualne i zawiera ona produkty z wszystkich dostępnych materiałów (miękkie, sztywne rogówkowe - rgp, ortokorekcyjne, twardówkowe – miniskleralne, skleralne oraz soczewki hybrydowe). Ta grupa produktów oferuje praktycznie nieograniczone możliwości korekcji wad sferycznych w zakresie ±40dptr, każdy rodzaj astygmatyzmu (nieregularny, wewnętrzny, indukowany), prezbiopię do 4 dptr, w tym różne systemy progresji, korekcję stożka rogówki w fazie początkowej i zaawansowanej, zwyrodnienia brzeżnego przezroczystego (PMD), nieregularności rogówki po zabiegu LASIK lub po przeszczepie oraz soczewki opatrunkowe o dużych średnicach (20-24mm) pełniące rolę opatrunku na powierzchni oka czy soczewki prostetyczne pozwalające przywrócić gałce ocznej estetyczny wygląd. W tej grupie warto również wspomnieć o soczewkach pozwalających na hamowanie kontroli progresji krótkowzroczności wykonanych zarówno z miękkich materiałów do użytku dziennego, jak sztywne soczewki ortokorekcyjne używane jedynie podczas snu. Aplikacja soczewek kontaktowych z tej grupy wymaga jednak dodatkowego wyposażenia gabinetu w urządzenie pozwalające na pomiar powierzchni rogówki takie topograf rogówkowy oparty na pierścieniach Placido, Pentacam z kamerą Scheimpfluga, przednioodcinkowe OCT lub profilometr Eaglet Eye. W większości przypadków specjalista zobowiązany jest do posiadania wielu zestawów soczewek próbnych, oprogramowania do projektowania soczewek oraz specjalnych płynów do pielęgnacji czy przyssawek.

Nowoczesne środki do pielęgnacji soczewek kontaktowych

Noszenie soczewek kontaktowych powinno być bezpieczne oraz proste dla pacjenta podczas codziennego użytkowania. Takie możliwości dają jednobutelkowe płyny wielofunkcyjne, które nie wymagają stosowania tabletek enzymatycznych. Większość płynów wielofunkcyjnych posiada dość podobne podstawowe składniki a główne różnice dotyczą udoskonaleń, które mogą wydawać się mało znaczące, lecz ich wpływ na skuteczność pielęgnacji i komfort jest znaczący. Pojęcie No rub - bez pocierania - NIE jest już dziś aktualne. W przypadku płynów z tej grupy ważna jest odpowiednia procedura pielęgnacyjna obejmujące czyszczenie mechaniczne (usuwa i zluźnia osady), spłukiwanie (usuwa luźne złogi i mikroorganizmy) oraz odpowiednie przechowywanie (Dezynfekcja, Odbiałczanie, Nawilżanie, Lubrykacja). Oprócz czyszczenia soczewek kontaktowych równie istotna jest higiena pojemniczka do przechowywania soczewek.

Druga grupa środków do pielęgnacji, płyny oksydacyjne, w których związkiem dezynfekującym jest woda utleniona, o stężeniu roztworu wynoszący 3% H2O2 zwalnia pacjenta z pełnej procedury pielęgnacji. Cząsteczki tlenu uwalniającego się w trakcie neutralizacji wody utlenionej penetrują materiał soczewki, odrywając osady oraz utleniąc zarazki i bakterie. Ta grupa gwarantuje silną dezynfekcję przeciwko większości znanych patogenów oraz drobnoustrojom stanowiącym największe wyzwanie cysty Acanthamoeba. Jednak, aby w pełni bezpiecznie korzystać z tych rozwiązań istotne jest przestrzeganie odpowiedniego czasu neutralizacji, który wynosi minimum 6-8 godzin.