10 listopada trzy opozycyjne ugrupowania, Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga i Nowa Lewica, podpisały umowę koalicyjną. Umowa zawiera istotne zapisy dla przedsiębiorców, w dokumencie koalicjanci zobowiązują się do wprowadzenia zmian w zakresie rozliczania składki zdrowotnej, która ma odwrócić skutki Polskiego ładu oraz chcą zmian w zakresie wypłaty zasiłku chorobowego. Tłumaczymy, co i kiedy się zmieni.

Zmiany w podatkach — Umowa koalicyjna

Koalicjanci chcą ustabilizowania prawa. W zakresie podatków ma obowiązywać zasada minimum sześciomiesięcznego vacatio legis dla zmian w prawie podatkowym. W zawartym porozumieniu koalicjanci deklarują.

"Przywrócimy korzystne warunki do rozwoju działalności gospodarczej. Ostatnie lata stały pod znakiem wojny wypowiedzianej przez rządzących polskim przedsiębiorcom. Bez odbudowy ducha przedsiębiorczości powrót na ścieżkę długoterminowego wzrostu gospodarczego, skutkującego wyższymi wynagrodzeniami, nie będzie możliwy" - Umowa Koalicyjna

Wzrost składek ZUS w 2024 roku firm

Wysokość składek ZUS ponownie wzrośnie od stycznia 2024 r. Wzrost wyniesie 181,79 zł miesięcznie.

Wysokość składek ZUS: składka na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe wynoszą:

• składka emerytalna – 19,52% podstawy
• składka rentowa – 8,00% podstawy
• składka chorobowa – 2,45% podstawy
• składka wypadkowa — od 0,67 do 3,33 % podstawy, stopa procentowa jest zróżnicowana i zależy od liczby osób ubezpieczonych oraz branży, w której działa firma.
• składka Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – 2,45% podstawy łącznie.

Wyższa składka zdrowotna w 2024 roku

Za sprawą zmian, jakie wprowadzono w ramach Polskiego ładu, wzrośnie od 2024 roku składka zdrowotna. Jej wysokość po reformie obliczana jest od dochodu (przychodu) i jest zależna od wybranej formy opodatkowania. Wysokość składki zdrowotnej nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (rok składkowy rozpoczyna się 1 lutego). Zatem jeśli w przyszłym roku minimalne wynagrodzenie w styczniu wyniesie 4242 zł, to minimalna składka zdrowotna wyniesie 381,78 zł (4242 zł x 9% = 381,78 zł).

Źródło: Shutterstock

Zasady obliczania składki zdrowotnej w 2024 roku

W zależności od wybranej formy opodatkowania zasady obliczania składki zdrowotnej się różnią i tak, w przypadku kiedy przedsiębiorca rozlicza się na:

• zasadach ogólnych (skali podatkowej) - składka zdrowotna wynosi 9 % dochodu przedsiębiorcy i nie można jej w żaden sposób odliczyć,
• podatkiem liniowym – składka zdrowotna wynosi 4,9 % dochodu. Przy czym nie może ona być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego na pierwszy dzień danego roku składkowego,
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych — składka zdrowotna wynosi 9 % podstawy, równej — w zależności od progu przychodu rocznego - 60%, 100 % albo 180 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku, w czwartym kwartale roku poprzedniego. Można odliczyć od przychodu połowę opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Przedsiębiorcy rozliczający się ryczałtem, wysokość składki zdrowotnej poznają w styczniu 2024 r., ponieważ podstawa składki dla tej grupy podatników ustalana jest od przeciętnego wynagrodzenia z IV kwartału.
• w formie karty podatkowej – składka zdrowotna wynosi 9 % minimalnego wynagrodzenia za pracę. W związku z planowana podwyżką minimalnego wynagrodzenia (od 1 stycznia 2024 r.) do 4242 zł, składka zdrowotna wyniesie 381,78 zł. Przedsiębiorcy na karcie mogą obniżyć podatek o 19% zapłaconych składek zdrowotnych.

Dla przypomnienia w 2021 roku składki ZUS z potrąceniem części składki zdrowotnej z podatku wynosiły ok. 1139 zł i taki realny koszt ponosił przedsiębiorca, płacąc duży ZUS. Aktualnie osoby prowadzące działalność gospodarczą od stycznia 2024 roku będą opłacać składki ZUS w wysokości minimalnej, która będzie wynosiła 2000 zł. 

Koalicja zapowiada zmiany w zakresie opłacania składki zdrowotnej i wypłacie zasiłku chorobowego

Jak zapowiadają liderzy partii opozycyjnych, zasady opłacania składki  zdrowotnej mają się zmienić. Jednak musimy pamiętać, że zmiany nie zdarzą się szybko. I zapewne będzie to zmiana, która zacznie obowiązywać albo od połowy 2024 roku, albo dopiero od 2025 roku. Stąd przed przedsiębiorcami jeszcze sporo obciążeń, które trzeba będzie przetrwać. Jeżeli spełnią się obietnice wyborcze, wróci ryczałtowy system rozliczania składki zdrowotnej.

Oprócz zmian w zasadach opłacania składki zdrowotnej koalicjanci chcą, aby zmieniły się także zasady wypłacania zasiłku chorobowego.

>>> 100% wynagrodzenia na L4? To może być kosztowna obietnica wyborcza - komentarz eksperta

Zawarta umowa koalicyjna zakłada zmiany w zakresie wypłacania zasiłku chorobowego. Koalicjanci chcą, żeby wynagrodzenie za czas choroby pracowników było pokrywane przez ZUS od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego, a przedsiębiorcy otrzymają możliwość tymczasowego zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne. Przedstawiciele Lewicy w kampanii wyborczej obiecywali również zmianę wysokości wynagrodzenia chorobowego z 80% na 100 %, jednak co do wysokości zasiłku chorobowego brak jest zapisów w zawartej w piątek umowie koalicyjnej. Być może Lewica będzie optować za swoją obietnicą wyborczą. Jednak trzeba pamiętać, że podwyżka zasiłku chorobowego to kosztowna zmiana: Wdrożenie w życie tego pomysłu to jeszcze większa zachęta do pobierania zwolnień lekarskich przez pracowników, a ich odsetek i tak jest już bardzo wysoki. To niejako postawienie znaku równości między chorobowym a urlopem. Zeszłoroczna pula 27 000 000 000 zł przeznaczona na zasiłki chorobowe, wzrosłaby o 20% do 32 400 000 000 - 5 dodatkowych miliardów złotych na chorobowe. Znacznie lepiej przeznaczyć te pieniądze na służbę zdrowia — nowoczesny sprzęt medyczny ratujący życie, podwyżki dla pielęgniarek i lekarzy. Celem nie jest przebywanie na zwolnieniu, a jak najszybszy powrót do zdrowia. Czekanie miesiącami na zabiegi i rehabilitację, nie skróci się od wystawiania większej liczby zwolnień chorobowych. W niektórych zakładach pracy utrzymują się kilkunastoprocentowe wskaźniki nieobecności, co ma charakter patologiczny. Zrealizowanie tego wyborczego pomysłu, tylko wzmocniłoby niekorzystny trend. Oprócz państwa najbardziej stratni byliby oczywiście przedsiębiorcy, którzy już teraz mierzą się z inflacją, ciągłymi podwyżkami płacy minimalnej, zwiększaniem zakresu przywilejów pracowników czy właśnie wysokimi wskaźnikami L4. Uważam, że w pierwszej kolejności warto zająć się np. rozwiązaniami systemowymi dotyczącymi teleporad, które obecnie w dużej mierze generują fałszywe zwolnienia chorobowe. Być może w celu zmniejszenia ich atrakcyjności zwolnienie powinno być wystawiane z oznaczeniem "1" - chory musi leżeć, a liczba dni zwolnienia lekarskiego, które można uzyskać w ramach teleporady wynosić np. maksymalnie 3. Ważne jest przede wszystkim kompleksowe podejście rządu i firm do problematyki L4 oraz to, w jaki sposób prowadzić z pracownikami skuteczny dialog wiodący do obopólnych korzyści. Mało osób zdaje sobie sprawę z tego, że z wypracowanych przez firmę 10.000 złotych, połowę pochłania całkowity koszt absencji. Przywrócenie naturalnego poziomu absencji błyskawicznie przekłada się na bieżącą kondycję finansową oraz poprawę możliwości produkcyjnych i realne oszczędności zakładu pracy i na to zwróciłbym uwagę w pierwszej kolejności, zwłaszcza że polska gospodarka staje się coraz mniej konkurencyjna pod względem rynku pracy i kosztów produkcji – mówi Mikołaj Zając, prezes Conperio, największej polskiej firmy doradczej zajmującej się problematyką absencji chorobowych.

Składka zdrowotnaZUSPodatki 2024PrzedsiębiorcaPrzychodyKsięgowośćChoroba, wypadek