TERUGLEZEN | EU-leider Michel reageert gealarmeerd op dreiging Rusland

Charles Michel.© ANP/HH

Van nieuws rond wapenleveranties tot de meest recente verschuivingen aan het front in de strijd tegen Rusland; volg hier de laatste ontwikkelingen in de Oekraïne-oorlog.

Redactie

(De Telegraaf)

Kiran Renfurm

EU-leider Michel reageert gealarmeerd op dreiging Rusland

De voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders Charles Michel heeft gealarmeerd gereageerd op de dreiging van Rusland voor Europa. "We moeten onze defensie en onze economie klaarmaken voor eventuele oorlogsvoering overeenkomstig de urgentie van de dreiging", zegt Michel op X vlak nadat hij en de 27 EU-landen het in Brussel eens waren geworden over het opkrikken van de Europese defensie-industrie.

De 27 regeringsleiders van de lidstaten werden het op een topontmoeting eens over het versterken van de Europese defensie en het investeren in de defensie-industrie. Tegelijk hebben de leiders afgesproken om het militaire bondgenootschap van de NAVO-landen, die deels ook EU-landen zijn, niet in de weg te zitten.

"Een sterkere en betere Europese Unie op het vlak van veiligheid en defensie zal positief bijdragen aan de wereldwijde en trans-Atlantische veiligheid en is een aanvulling op de NAVO, die de basis blijft voor de collectieve veiligheid van zijn lidstaten", staat in de conclusie waarmee de EU-regeringsleiders hun vergadering hebben afgesloten. 
Kiran Renfurm

Rutte ziet vooruitgang bij afromen winsten van Russische tegoeden

Landen van de Europese Unie komen steeds meer op één lijn als het gaat om het inzetten van de winst die behaald wordt met bevroren Russische tegoeden voor de strijd van Oekraïne. "Mijn indruk is dat we wel geleidelijk tot consensus komen", zei premier Mark Rutte aan het eind van de eerste dag van de Europese top.

Daar is afgesproken dat de Europese Commissie het plan verder gaat uitwerken, zei de demissionaire minister-president. "Het was belangrijk dat we die stap nu kunnen zetten." Jaarlijks wordt er volgens hem zo'n 3 tot 4 miljard euro winst gemaakt met de honderden miljarden euro's aan bevroren Russische tegoeden in de EU.

Die winst moet straks grotendeels gebruikt worden voor militaire hulp aan Oekraïne. Maar daar zijn nog niet alle 27 lidstaten het mee eens. Onder meer Oostenrijk en Hongarije laten weten hier moeite mee te hebben. De naaste medewerker van de Hongaarse premier Viktor Orban zei dat zijn land helemaal niet aan het plan wil meewerken.

Om deze landen tegemoet te komen is het plan om 10 procent van de winst te gebruiken voor niet-militaire hulp en de rest te spenderen aan wapens voor de regering in Kiev. Zo zouden de tegenstanders van het plan alsnog kunnen worden overgehaald is het idee. 
Kiran Renfurm

Zelensky hekelt handelsvoordeel voor Russische landbouwproducten

Dat de EU de importvoordelen voor Oekraïense landbouwproducten inperkt om Europese boeren tegemoet te komen, maar intussen onbeperkt Russisch graan blijft invoeren, is "oneerlijk". Dat heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky betoogd in een videogesprek met Europese regeringsleiders in Brussel.

"Russische toegang tot de Europese agrarische markt blijft onbeperkt. Terwijl Oekraïens graan onderweg op auto- en spoorwegen moet worden weggegooid, komen Russische producten ongehinderd Europa binnen, evenals producten uit het door Rusland gecontroleerde Belarus. Dat is oneerlijk."

Volgens Zelensky zijn de Oekraïense landbouwproducten niet alleen een goede bijdrage aan de Europese markt, maar kunnen die op termijn ook weer, via de doorvoer door Europa, voedselzekerheid brengen bij Oekraïnes aanvankelijke afnemers in Noord-Afrika en Azië. En ook dat is een voordeel voor Europa, aldus Zelensky.

Voor Oekraïne is volgens hem "elk verlies van handel een verlies van inkomsten om Rusland te stoppen." Zelensky zegt dat steun voor de Oekraïense handel bovendien niet enkel een morele zaak is, maar ook gewoon economische voordelen biedt aan Europa. "Ons graan is belangrijk in Spanje en Italië. Onze suiker is noodzakelijk op de Roemeense markt." Het zijn vooral Polen en Frankrijk die de gunstige regelingen voor Oekraïne willen afzwakken.

Intussen is de Europese Commissie een onderzoek begonnen hoe de import van Russisch graan te beperken. 
Ella van Breuseghem

'Cellen over door Russische gevangenen aan het front'


De autoriteiten in de Oost-Siberische regio Krasnojarsk zijn volgens een overheidsfunctionaris van plan om dit jaar een aantal gevangenissen te sluiten. Er zijn volgens hem te weinig gevangenen om de cellen te vullen, schrijft de krant Kommersant. Dat komt mede doordat veel gevangenen worden ingezet in de oorlog in Oekraïne.

De regionale ombudsman heeft volgens Kommersant tegen het regioparlement gezegd dat er ten minste twee gevangenissen gesloten worden. Dat komt door de "grote eenmalige afname van het aantal veroordeelden in de context van de speciale militaire operatie", zo zei Mark Denisov, verwijzend naar de oorlog.

Bij de strijd in Oekraïne worden al langer Russische gevangenen ingezet. Dit was ook een belangrijke strategie van het beruchte huurlingenleger Wagner van de inmiddels overleden Jevgeni Prigozjin. Wie een half jaar in leven bleef, kreeg amnestie. Het Russische ministerie van Defensie rekruteert zelf ook militairen in gevangenissen. 
Terrence Riepma
Terrence Riepma

Rusland beweert dorp in regio Donetsk te hebben veroverd


Het Russische ministerie van Defensie beweert Tonenke te hebben ingenomen. Het dorp ligt ten noordwesten van de stad Donetsk en ongeveer 8,5 kilometer ten westen van Avdiivka. Volgens het ministerie hebben Russische troepen het Oekraïense verzet 'weggenomen' en ook een treinstation bezet. 

De generale staf van het Oekraïense leger zei donderdagochtend dat troepen veertien Russische aanvallen hadden afgeslagen nabij zes dorpen in de regio Donetsk, waaronder ook bij Tonenke. Er is nog niet gereageerd op de bewering van Rusland door Oekraïne.

Rusland heeft de afgelopen maanden beetje bij beetje winst geboekt. Deze vermoedelijke verovering is de belangrijkste sinds de val van dorpen ten westen van de stad Avdiivka een paar weken geleden. 
Terrence Riepma
Terrence Riepma

'Rusland stelt vervanger aan voor Noordelijke Vloot na promotie vorige leider'


Rusland heeft een vervanger aangesteld om de Noordelijke Vloot te leiden. De vorige commandant was gepromoveerd tot algemeen hoofd van de Russische marine.

Vice-admiraal Konstantin Kabantsov is nu door het Russische ministerie van Defensie aangesteld als waarnemend commandant van de vloot. Daarmee vervangt hij admiraal Aleksander Moiseev, die zoals gezegd gepromoveerd is binnen de marine.

De promotie van Moiseev kan opvallend worden genoemd. Zo waren er eerder berichten die suggereerden dat de promotie van de admiraal vooral komt door ontevredenheid van het Kremlin over de marineprestaties van de Rus. Zo heeft de Russische Zwarte Zeevloot meerdere schepen verloren door Oekraïense aanvallen. Waarom Moiseev dan promotie krijgt in plaats van, bijvoorbeeld, ontslag, is onduidelijk.

De Noordelijke Vloot is gevestigd in het Noordpoolgebied en beschikt naar verluidt over ongeveer 32 oorlogsschepen en 33 onderzeeërs. 
Terrence Riepma
Terrence Riepma

Zelenski vraagt westerse leiders om meer luchtverdediging


De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft zijn westerse bondgenoten opgeroepen om meer luchtverdediging naar zijn land te sturen. De Europese leiders komen donderdag samen in Brussel en zullen het tijdens de EU-top onder meer over de oorlog in Oekraïne hebben.

Hoofdstad Kiev werd afgelopen nacht bestookt door 31 Russische raketten, meldde de Oekraïense luchtmacht. De luchtafweer kon die uit de lucht schieten, maar Zelenski denkt dat meer systemen nodig zijn om het land te kunnen blijven verdedigen tegen de Russen. "Deze terreur gaat dag en nacht door", schrijft hij op Telegram.

De president doet een beroep op de bondgenoten voor meer geavanceerde luchtafweer, zoals de Amerikaanse Patriot-systemen. "Deze bescherming is nu nodig in Oekraïne. Van Kiev tot Charkiv, Soemy tot Cherson en Odesa tot de regio Donetsk. Het is goed mogelijk als onze bondgenoten de politieke wil tonen." 
Terrence Riepma
Terrence Riepma

'Rusland geeft zes kinderen terug aan Oekraïne'


Rusland heeft volgens staatspersbureau TASS zes kinderen teruggegeven aan Oekraïne. Na bemiddeling onder toezicht van Qatar werden de kinderen teruggestuurd naar hun thuisland.

Verdere details over de overdracht van de kinderen zijn niet gegeven. Wel is bekend dat Qatar een belangrijke rol speelt als het gaat om bemiddelen in onderhandelingen bij grote conflicten. In het verleden zouden de Qatarezen betrokken zijn geweest bij discussies tussen Moskou en Kiev over de uitwisseling van gevangenen.

Ook in het huidige conflict tussen Israël en Hamas speelt Qatar een belangrijke rol. Onderhandelingen over een staakt-het-vuren in de Gazastrook worden doorgaans gehouden in hoofdstad Doha.
Terrence Riepma
Terrence Riepma

'Rusland maakt zich op voor grootschalige oorlog met NAVO'


Rusland lijkt zich op te maken voor een grootschalige oorlog met de NAVO. Verschillende financiële, economische en militaire indicatoren wijzen daar volgens het Institute for the Study of War op. Een dergelijk conflict zou zich op de korte termijn kunnen voordoen, vermoedt de vooraanstaande denktank. "Niet direct, maar waarschijnlijk wel sneller dan sommige westerse analisten denken."

Het ISW baseert zich op uitspraken van de Russische president Vladimir Poetin, die in recente jaren het stabiliseren van de financiële toekomst van Rusland benadrukte. Dit valt op in westerse landen, zo ook in Polen, waarvan president Andrzej Duda suggereerde dat Rusland is overgeschakeld op een oorlogseconomie. De bedoeling daarvan zou zijn om de NAVO al in 2026 of 2027 aan te vallen.

Ook in Denemarken waakt men voor een mogelijke oorlog met Rusland. De Deense minister van Defensie Troels Lund Poulsen zei bijvoorbeeld al op 9 februari dat nieuwe inlichtingen erop wijzen dat Rusland binnen drie tot vijf jaar een NAVO-land aan kan vallen.

Het ISW constateert ook militaire herstructureringen en veranderingen in wetgeving in Rusland. Deze zouden de weg vrijmaken om op de korte termijn succes te boeken in Oekraïne en bereiden Rusland voor op een confrontatie met de NAVO in de toekomst. “Voortdurende personeelswisselingen binnen het Russische ministerie van Defensie kunnen verdere indicatoren zijn van de Russische voorbereidingen op een conflict op de lange termijn”, voegde de denktank eraan toe.