W marcu 2024 r. zakończyły się prace związane z budową zadaszenia nad zabytkowymi piwnicami Pałacu Saskiego w Warszawie. Dzięki aplikacji AR można też zobaczyć, jak wyglądał kiedyś Pałac Saski!
PAŁAC SASKI AR to edukacyjna aplikacja wykorzystująca technologię Augmented Reality, która umożliwia obejrzenie na żywo Pałacu Saskiego w kształcie sprzed wybuchu II wojny światowej w 1939 roku i w miejscu, w którym się przez wieki znajdował – na Placu Piłsudskiego w Warszawie - informuje na swojej stronie spółka Pałac Saski, spółka celowa, która zajmuje się przygotowaniem i realizacją inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie.
Aplikacja dostępna jest w trzech wersjach językowych – polskiej, angielskiej i niemieckiej.
Projekt realizowany jest w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości i został sfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2022.
W marcu 2024 r. zakończyły się prace związane z budową zadaszenia nad zabytkowymi piwnicami Pałacu Saskiego. Tym samym pozostałości pałacowych murów zyskały ochronę przed niekorzystnym wpływem opadów atmosferycznych na obszarze ponad 2100 m2. Dwie niezależne metalowe konstrukcje z pokryciem z membrany PVC wykonała firma Protan Elmark.
Odsłonięte w ramach przygotowania do odbudowy Pałacu Saskiego fragmenty jego murów, które na mocy decyzji Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z 17 maja 2007 r. widnieją w rejestrze zabytków, znajdują się po obydwu stronach Grobu Nieznanego Żołnierza.
Celem ochrony przed niekorzystnym wpływem opadów atmosferycznych zostały one zadaszone. Cały proces poprzedziły ustalenia i decyzje m.in. wspomnianego Konserwatora, Ministerstwa Obrony Narodowej, Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, Zarządu Terenów Publicznych m.st. Warszawy oraz Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.
Wcześniej, w 2023 roku archeolodzy po raz pierwszy mieli okazję eksplorować teren Pałacu Brühla w Warszawie. Na terenie znaleziono 10 tysięcy zabytków.
W 2023 roku zakończono trwające pół roku pierwsze badania archeologiczne na terenie dawnego Pałacu Brühla. W ciągu sześciu miesięcy znaleziono i zinwentaryzowano niemal 10 tysięcy obiektów pochodzących z różnych okresów funkcjonowania pałacu.
Jednocześnie badania archeologiczne pozwoliły skonfrontować dane historyczne na temat planu Pałacu Brühla ze stanem faktycznym, odkrywając nieznane wcześniej losy tego miejsca. Choć prace objęły już obszar ponad 40 arów, zostaną poszerzone – to pierwszy etap prac przy pl. Piłsudskiego, które docelowo obejmą cały teren dawnej siedziby Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Badania archeologiczne Pałacu Brühla objęły północny narożnik pl. Piłsudskiego, czyli teren pomiędzy reliktami północnego skrzydła Pałacu Saskiego i ul. Wierzbowej. Powierzchnia wykopu podzielona została na dwanaście odcinków, które następnie szczegółowo przeanalizowano.
W 2023 roku prace toczyły się na terenie dawnej oficyny północnej, kordegard północnej i południowej, fragmentu oficyny południowej, XIX-wiecznej kamienicy na rogu ulic Fredry i Wierzbowej (która stała się częścią kompleksu pałacu) oraz łączników między oficynami a kordegardami. Wyzwaniem podczas badań były liczne instalacje i sieci miejskie, które w kilku miejscach przecięły pod różnymi kątami strukturę pałacowych murów, niszcząc ich tkankę.
Pośród niemal 10 tysięcy zabytków, które znaleziono podczas wykopalisk, najwięcej, bo aż ponad 3,5 tysiąca, to fragmenty przedmiotów wykonanych ze szkła. Artefaktów naczyń czy przedmiotów ceramicznych znaleziono niewiele mniej – ponad 3300. W inwentarzu polowym zabytków widnieje także prawie tysiąc fragmentów kafli oraz wiele innych elementów, w tym nawet kości zwierząt.
Z kolei w inwentarzu obiektów kamiennych znalazło się wiele elementów, które wcześniej były częścią elewacji Pałacu Brühla. Do tej grupy należą niezwykle cenne fragmenty okładziny kamiennej pawilonu modernistycznego Becka czy bonie z elewacji.
W inwentarzu znajduje się 389 elementów elewacji architektonicznej i rzeźb, nie wliczając sztukaterii. Najciekawsze artefakty, takie jak częściowo zachowana rzeźba „Chwała”, można zobaczyć na ogólnodostępnej wystawie „Skarby Pałacu Brühla” na pl. Piłsudskiego.
Szczegółowy opis badań można znaleźć na stronie Palacsaski.pl.
Prace archeologiczne pozwoliły na wyodrębnienie wielu faz przebudów, które można było skonfrontować z przekazem historycznym. Na odsłoniętym terenie widać przekrój od projektu Tylmana z Gameren na zlecenie Aleksandra Lubomirskiego, aż po przebudowę pod kierunkiem Bohdana Pniewskiego dla międzywojennego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W przestrzeni wykopu znaleziono także ślady pośpiesznego remontu, który wykonano podczas okupacji, po zajęciu gmachu przez siły niemieckie.
Pomimo bogactwa dotychczasowych znalezisk warto pamiętać, że przebadane 40 arów powierzchni to dopiero pierwszy etap badań archeologicznych na terenie Pałacu Brühla. Kolejne kroki to wgłębienie się w tereny, na których niegdyś stały oficyna południowa, modernistyczny pawilon ministra Becka i – wreszcie – korpus główny pałacu. Z kolei z drugiej strony pl. Piłsudskiego, czyli od strony ul. Królewskiej, przebadana zostanie lokalizacja dawnej kamienicy Lessla.
Podobał się artykuł? Podziel się!
Obserwuj nas w Google News
założyciel, architekt Proarchitektura
założyciel, architekt Proarchitektura
założyciel BIT Creative
właściciel, architekt BB Architekci
architekt Iliard Architecture & Project Management
architekt, założyciel i prezes zarządu TRZOP ARCHITEKCI
Drukuj