‘Blurring’ tussen retail en horeca juridische kluwen voor ondernemers: wat mag wel en niet?

 
'Blurring' tussen retail en horeca is een opkomende trend maar wordt nog beperkt door wet- en regelgeving. Beeld: Shutterstock
Beeld 'Blurring' tussen retail en horeca is een opkomende trend maar wordt nog beperkt door wet- en regelgeving. Beeld: Shutterstock
 

Om winkelend publiek binnen te halen en te houden, kiezen meer ondernemers in de retail en detailhandel voor een andere benadering: de totaalbeleving. Hierbij worden vaker functies vermengd, ook wel blurring. Die trend grijpt sterker om zich heen, maar roept ook vragen op: hoe groot is het speelveld voor ondernemers, en wat mag wel en niet?

Lees verder onder de advertentie

Blurren is dus niets meer dan verschillende functies met elkaar mixen, legt Tanne van Wissen uit. Ze is jurist bij Catch Legal. Ze geeft als voorbeeld de koffiezaak van de jonge ondernemer Wimmie. ,,Bij deze ondernemer is wel een verschil met de meer bekende voorbeelden van blurring, want zij schenkt naar ik begrijp geen alcohol.”

Lees ook: Koffie bij de yoga? Waarom versoepelde regels over blurring nodig zijn om te overleven

,,Op het moment dat je alcohol schenkt, heb je daarvoor ook een vergunning nodig. Dan geldt de Alcoholwet, vroeger de Drank- en Horecawet. Die stelt eisen aan degene die de alcohol schenkt, maar ook bijvoorbeeld aan de ruimte die je hebt. En hoe deze is ingericht.”

Lees verder onder de advertentie

Aanvraag omgevingsvergunning

Volgens de gemeente Nijmegen waar Wimmie haar zaak heeft, ligt de verhouding detailhandel en horeca nu scheef: ze heeft meer koffieleuten dan kopers in haar winkel, en dat mag niet. Volgens Van Wissen lijkt de oorzaak te liggen in het omgevingsplan (voorheen het bestemmingsplan).

,,Wat hier meer het probleem lijkt te zijn, is dat het horeca op grond van het omgevingsplan niet is toegestaan. Het omgevingsplan laat mogelijk ter plaatse van de locatie alleen detailhandel toe, terwijl wat deze ondernemer hier doet meer neigt naar horeca. Het omgevingsplan laat wel horeca toe, maar alleen ondergeschikt; daarvan lijkt hier geen sprake meer. Als ondernemer kun je in zo’n geval via een aanvraag omgevingsvergunning aan de gemeente vragen of zij willen afwijken van het omgevingsplan.” (Dat heeft Wimmie overigens inmiddels gedaan, de aanvraag is in behandeling, red).

Initiatiefwetsvoorstel Tweede Kamer

Het mengen van functies zoals horeca en detailhandel staat op gespannen voet met de huidige wetgeving. De Tweede Kamer ziet blurring echter als dé oplossing om winkelgebieden vitaal te houden. Van Wissen: ,,Op dit moment staat de Alcoholwet nog in de weg om een standaardconcept zoals het aanbieden van alleen horeca of detailhandel te verruilen voor een concept met een gemengd aanbod.”

Lees verder onder de advertentie

Er zijn wel ontwikkelingen op wetgevend gebied. Sinds de zomer van 2018 ligt er een initiatiefwetsvoorstel om de huidige Alcoholwet op dit punt aan te passen. ,,Dit voorstel zou horecaexploitanten en slijters in staat stellen om ‘nevenactiviteiten’ te kunnen verrichten.”

Nu staat de Alcoholwet nog in de weg om een standaardconcept van alleen horeca of detailhandel te verruilen voor een concept met gemengd aanbod

Koninklijke horeca Nederland (KHN) is tegen het plan. ,,Dat kan ik me wel voorstellen, vooral als bij blurring met alcohol minder strenge eisen gelden dan bij volwaardige horecalokaliteiten.”, zegt Van Wissen.

Speelgoedwinkel met een café?

Maar wat kun je als ondernemer met een winkel als straks die aanpassing op de wet erdoor komt, hoe zou dat er dan uit kunnen zien? Een bruidswinkel waar bubbels worden geschonken, een speelgoedwinkel met een café, een boekwinkel waar lezingen worden gegeven onder het genot van een natje en een droogje.

Lees verder onder de advertentie

Van Wissen: ,,Het zou ertoe kunnen leiden dat je als winkelier dan inderdaad toestemming krijgt om onder voorwaarden alcohol te schenken.”

Navigeren binnen grenzen van regelgeving

,,Het initiatiefwetsvoorstel gaat over functievermenging in combinatie met het schenken van alcohol. Functiemenging waarbij geen alcohol wordt geschonken, is ook denkbaar. Kijk maar naar Wimmie; zij combineert een koffietent met detailhandel. De nieuwe wet heeft Wimmie niet nodig, wel moet deze mengvorm toegestaan zijn op grond van het omgevingsplan.”

Lees ook: Wimmie (23) heeft volgens gemeente Nijmegen te veel koffiedrinkers in ‘koffiezaak’

Lees verder onder de advertentie

,,Blurring komt dus voor in meerdere varianten, bijvoorbeeld met of zonder het schenken van alcohol. Afhankelijk van de mengvorm die wordt gekozen moet je als ondernemer bepaalde toestemmingen verkrijgen. Blurring met alcohol is voorlopig afhankelijk van het initiatiefwetsvoorstel. Ondernemers zullen zolang moeten navigeren binnen de grenzen van de regelgeving om een succesvol gemengd concept te realiseren.”

Branchevereniging INretail over blurring

INretail pleit voor levendige binnensteden en volgt nauwlettend de ontwikkelingen rondom wetgeving, met name de evaluatie van de Drank- en Horecawet. De huidige regelgeving kan een belemmering vormen voor blurring-concepten, waarbij strikte scheidingen tussen detailhandel en horeca soms problematisch zijn. Haar standpunten en aanbevelingen zijn gedetailleerd beschreven in de paper ‘Adviezen voor de nieuwe winkelstraat’.

Lees verder onder de advertentie