Odzież robocza a przepisy kodeksu pracy

Odpowiednio dostosowane do warunków pracy odzież ochronna i obuwie robocze, są w stanie spowodować, że pracownicy unikną negatywnych konsekwencji wypadku przy pracy lub skutków długotrwałej ekspozycji na działanie jednego z negatywnych czynników.

Pracodawca samodzielnie powinien ustalić stanowiska, na których konieczne będzie używanie odzieży i obuwia roboczego, uwzględniając specyfikę i rodzaj takich stanowisk, a także warunki wykonywania związanych z nimi czynności. Brak zapewnienia pracownikom odpowiedniej ochrony może bowiem skutkować ukaraniem karą grzywny ze względu na to, że stanowi to wykroczenie przeciwko prawom pracowniczym.

Odzież robocza i ochronna, a przepisy kodeksu pracy

Na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikom odpowiedniej odzieży roboczej i ochronnej, nakłada art.237.7 kodeksu pracy. Zgodnie z nim, odzież robocza powinna zostać dostarczona w sytuacji, w której w trakcie pracy odzież własna i obuwie pracownika mogłyby ulec zniszczeniu lub zabrudzeniu, a także, jeśli wynika to z wymagań technologicznych i sanitarnych, bądź z zakresu BHP. Przy czym pracodawca ma prawo do tego by ustalić stanowiska, na których dopuszczalne jest używanie przez pracowników własnej odzieży i obuwia roboczego, za ich zgodą, jeśli spełniają one wymagania BHP. Pracodawca powinien przy tym pamiętać o tym, że ma obowiązek wypłacenia pracownikowi, który takiej odzieży lub obuwia używa, ekwiwalentu pieniężnego o wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny zakupu. Używanie własnej odzieży i ustalenie za to ekwiwalentu nie jest jednak możliwe na stanowiskach, na których pracownik w bezpośredni sposób obsługuje maszyny i inne narzędzia techniczne lub też wykonuje prace, podczas których dochodzi do skażenia odzieży bądź obuwia roboczego środkami chemicznymi, promieniotwórczymi lub materiałami biologicznie zakaźnymi.

Natomiast zgodnie z art. 237.9 kodeksu pracy, pracownik, który na stanowisku tego wymagającym stawia się bez odpowiedniej odzieży i obuwia roboczego, nie może być dopuszczony do pracy przez swojego pracodawcę. Bez znaczenia pozostaje w tej sytuacji fakt rezygnacji przez pracownika z używania odzieży i obuwia roboczego. W razie wypadku konsekwencje prawne i finansowe poniósłby bowiem pracodawca. Z kolei pracodawca musi zapewnić posiadanie przez obuwie i odzież roboczą odpowiednich właściwości użytkowych i ochronnych, a także ich pranie, konserwację i naprawę oraz ewentualne odpylanie i odkażanie. Jeśli chodzi o pranie takiej odzieży i obuwia, może to robić także pracownik we własnym zakresie, jednakże wówczas pracodawca ma obowiązek wypłaty pracownikowi ekwiwalentu w wysokości poniesionych przez niego z tego tytułu kosztów (uwzględniającego takie czynniki, jak m.in. woda, środki czystości czy prąd). Zgodnie z art. 237.10 kodeksu pracy nie można przy tym powierzyć pracownikowi prania odzieży i obuwia roboczego skażonych środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi, a także skażonych biologicznie. Taką odzież i obuwie mogą być prane tylko przez pracodawcę lub wynajętą przez niego specjalistyczną firmę, a dodatkowo muszą być przechowywane w wyznaczonym do tego, bezpiecznym miejscu.