Doradca nie zawsze poświadczy za zgodność z oryginałem

Doradca podatkowy, radca prawny i adwokat mają możliwość uwierzytelniania odpisów dokumentów w postępowaniu podatkowym, kontroli podatkowej i skarbowej. Ustawodawca zapomniał jednak o czynnościach sprawdzających

Aktualizacja: 18.03.2010 03:30 Publikacja: 18.03.2010 02:00

Doradca nie zawsze poświadczy za zgodność z oryginałem

Foto: Fotorzepa, BS Bartek Sadowski

To nowe uprawnienie przysługuje profesjonalnym pełnomocnikom strony od 1 stycznia 2010 r. na mocy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=91EE928D14785612255026C5351BE75D?id=335187]ustawy z 23 października 2009 r. o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów (DzU nr 216, poz. 1676)[/link].

W myśl dodanego do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?n=1&id=176376&wid=328885]ordynacji podatkowej[/link] art. 194a zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym lub doradcą podatkowym.

Zawarte w odpisie poświadczenie zgodności z oryginałem ma charakter dokumentu urzędowego. W praktyce oznacza to, że organ podatkowy nie może odrzucić – bez przeprowadzenia przeciwdowodu – istnienia faktu stwierdzonego w tak poświadczonym dokumencie. Niestety, wprowadzone regulacje nie są doskonałe.

[srodtytul]Co z czynnościami sprawdzającymi[/srodtytul]

Umiejscowienie art. 194a w rozdziale 11 „Dowody” działu IV ordynacji podatkowej (op) ogranicza, mocą art. 280, możliwość uwierzytelniania odpisów dokumentów tylko do postępowania podatkowego, kontroli podatkowej i kontroli skarbowej, wyłączając spod tej regulacji postępowanie ramach czynności sprawdzających.

Czynności sprawdzające, z racji ich szczególnego charakteru jako czynności przedkontrolnych, zostały poddane odrębnej regulacji.

Odrębność ta sprawia, że do postępowania prowadzonego w tym trybie przepisy działu IV op znajdują zastosowanie tylko o tyle i tylko w takim zakresie, w jakim odsyłają do nich regulacje dotyczące czynności sprawdzających.

Natomiast zgodnie z art. 280 op w sprawach nieuregulowanych w dziale dotyczącym czynności sprawdzających stosuje się odpowiednio przepis art. 143 oraz przepisy rozdziałów 1 – 3, 5, 6, 9, 10, 14, 16 oraz 23 działu IV. Rozdział 11 „Dowody” nie jest w nim uwzględniony.

Ta „blokada” powoduje, że nie zostały zrealizowane zamierzenia prawodawcy. Nie wydaje się, aby pozostawienie czynności sprawdzających dotychczasowym zbiurokratyzowanym regułom było zamierzeniem prawodawcy, ot typowy lapsus legislacyjny.

[srodtytul]Większy rygor niż przed sądem[/srodtytul]

Ułatwienie korzystania z odpisów dokumentów wprowadzone ustawą o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów nie dotyczy tylko postępowania podatkowego, ale także procedur postępowania cywilnego, administracyjnego i administracyjno-sądowego. Obejmuje zatem bardzo szeroki zakres regulacji.

Warto zwrócić uwagę, że nawet w odniesieniu do postępowania przed sądem administracyjnym zastosowany został mniejszy rygoryzm, aniżeli w ramach czynności sprawdzających.

Mianowicie, stosownie do art. 48 § 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F61894DF724EDD402F7E8DAFE52A7E31?id=166935]ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi[/link], zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub doradcą podatkowym.

[b]Poddanie czynności sprawdzających większemu sformalizowaniu nie ma uzasadnienia.[/b]

[srodtytul]A miało być mniej formalności[/srodtytul]

[b]Wspomniana nowelizacja miała odformalizować postępowanie podatkowe przez złagodzenie obowiązku dołączania do akt sprawy dokumentów oryginalnych lub ich notarialnych odpisów.[/b] Zamierzonym skutkiem miało być wydatne umniejszenie uciążliwości polegających na konieczności wyzbycia się przez strony postępowania, często na długi czas, dokumentów oryginalnych jak również ponoszenia kosztów ich notarialnego uwierzytelniania bądź uzyskania urzędowych odpisów.

W uzasadnieniu projektu do ustawy (druk sejmowy nr 2064) czytamy:

„w realiach nowoczesnej gospodarki rynkowej wymóg dołączania do akt oryginałów dokumentów należy uważać już jako zbytnią formalność, utrudniającą niepotrzebnie obywatelom, a zwłaszcza przedsiębiorcom dochodzenie ich praw. (…)

Nie bez znaczenia dla uciążliwości dołączania oryginałów dokumentów jest też ciągle nie w pełni prawidłowa organizacja pracy sekretariatów sądowych i składnicy akt, gdzie zaginięcia dokumentów nie należały wcale do rzadkości”.

Nowe uprawnienie profesjonalnych pełnomocników podatnika niewątpliwie jest sensowne i zmierza w dobrym kierunku ograniczania biurokracji. Dlatego [b]tak jak trudno było zrozumieć sens utrzymywania generalnego rygoru dołączania oryginałów lub urzędowych bądź notarialnych odpisów, tak trudno zrozumieć wyłączenie czynności sprawdzających spod regulacji art. 194a op. [/b]

Chcąc zrealizować zamierzony cel odformalizowania postępowania podatkowego, prawodawca powinien – przy najbliższej okazji – naprawić ten błąd.

[i]Autorka jest prawnikiem w EOL Kancelaria Doradców Podatkowych, Elżbieta Olechowska i Bartosz Olechowski w Szczecinie[/i]

To nowe uprawnienie przysługuje profesjonalnym pełnomocnikom strony od 1 stycznia 2010 r. na mocy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=91EE928D14785612255026C5351BE75D?id=335187]ustawy z 23 października 2009 r. o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów (DzU nr 216, poz. 1676)[/link].

W myśl dodanego do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?n=1&id=176376&wid=328885]ordynacji podatkowej[/link] art. 194a zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym lub doradcą podatkowym.

Pozostało 85% artykułu
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP