Dit jaar was het woonbeleid gespreksthema nummer één. Neen, iedereen kan geen woning kopen. En ook: private huurders moeten vaak meer dan de helft van hun inkomsten aan huishuur besteden. En sociale huurders begrijpen niet dat men zoveel instapklare appartementen laat leeg staan en laat verloederen.

Vooral de politici van de Vlaamse regering zijn kop van jut en moeten het ontgelden. Wonen die politici op een andere planeet? Maar er is ook een vertrouwensbreuk met onze Antwerpse bestuurders. In de gemeenteraad is het woonbeleid een blinde vlek. Huurbeleid en de wooncrisis staat er niet of zelden op de agenda, en men praat de Vlaamse excellenties na voor wie ‘eigenaarschap’ centraal staat.

Stadswijk Sint-Andries is een sterke wijk

Het Sint-Andrieskwartier is een wijk met een sterke sociale samenhang en met boeiende bewonersinitiatieven zoals het paaseikesrapen, acties klimaatrobuust Sint-Andries, de sintandriesrun, de 4 samentuinen, de 90 plantenbakken op straat, de talloze feestelijkheden, enz..  De wijk lééft.

Woonwijk Sint-Andries heeft een aparte en bijzondere samenstelling en de huurders, niet de eigenaars, vormen de ruggengraat: deze stadswijk huisvest slechts 14,1 %  eigenaars, méér dan de helft van de bewoners is private huurder en er staan 25,2 % sociale woningen. (…Fierensblokken zijn geen sociale huur meer…)

Omgekeerde cijfers verhouding eigenaar-huurder

Het district Antwerpen met 200.000 inwoners telt 27 % eigenaars en 72 % huurders, Vlaanderen telt 72 % eigenaars en 27 % huurders. Op het vlak van wonen is de stad dus erg on-Vlaams. Zal de stad Antwerpen geen haaks of omgekeerd woonbeleid dan Vlaanderen moeten gaan voeren? Moet de gemeenteraad van Antwerpen niet vertrekken vanuit totaal andere uitgangspunten om een ‘omgekeerd’ en performant woonbeleid te realiseren. Wordt het niet noodzakelijk zich te focussen op een betaalbaar woonbeleid voor huurders?

Leegstand van sociale woningen is onaanvaardbaar

Hoe kan het dat meer dan 10 % van instapklare sociale appartementen jaren blijven leegstaan? Vooral private huurders kaarten dit aan, want iedereen kent buren en familieleden die al jaren op de wachtlijst staan. Voor de woonblok tussen Prekersstraat en Willem Lepelstraat met 264 wooneenheden werden in 2016 de renovatieplannen aangekondigd. Voor de centrale hoogbouw met 96 appartementen plant men een harde renovatie en voor de 10 kleine omringende woonblokken met samen 166 wooneenheden wordt het een zachte renovatie. Deze zachte renovatie is, behalve de installatie van de dubbelglasramen en buitenisolatie, voltooid. Er werd zwaar geïnvesteerd in veilige gasverwarmingsketels van het veilige en gesloten type, de elektrische installaties werden vernieuwd met een keuring die 25 jaar geldig is, er zijn splinternieuwe liften en prachtige digitale elektriciteits- en gasmeters in een droge kelder. Er is een vernuftig brandalarm. Opmerkelijk: veel private huurwoningen in de wijk zijn in veel slechtere staat. Sedert 2020 is de renovatie van deze sociale woningen stilgevallen. Wat nu? Lopen de renovatiewerken nog verder? Of wordt alles afgebroken, zoals men in 2007 van plan was met de Fierensblokken? Hopelijk wordt het met de nieuwe Woonmaatschappij wél duidelijk om op een “efficiëntere” wijze de renovaties gaat aanpakken.

De ‘Woonmaatschappij’ vervangt de sociale huisvestingsactoren. Wat nu?

Het decreet van 9 juli 2021 schrapt het voorvoegsel ‘sociaal’ om vanaf 2023 de bestaande huisvestingsmaatschappijen te vervangen door Woonmaatschappijen. Doel: een “slagkrachtig en efficiënt” woonbeleid voor betaalbare en kwaliteitsvolle huurwoningen mogelijk te maken. Antwerpen onderging in 2021 en 2022 op een geruisloze wijze een fusie van 19.000 naar meer dan 24.000 woningen om in 2023 van start te gaan. Was het de moeite waard? Hoe werd deze ingreep geëvalueerd door de gemeenteraad? Organisatorisch slorpte deze tweede grootse ‘samenvoeging’ 2 jaar lang heel veel energie op voor het personeel. Voor de wachtlijst leverde het niks positiefs op, behalve een ‘vertraging’ van 2 jaar.. In 2007-2008 werden 4 dynamische maatschappijen gefuseerd, maar toen waren er allerlei bijsturingen, onder andere via PASH, platform Antwerpse sociale huurders. Van verankering in lokale betrokkenheid en het organiseren van woonoverleg is er deze keer geen sprake.

Als vastgoedoperatie kan het tellen. Het is een bonus voor de stadskas om vanaf januari 2023 in één klap 24.000 wooneenheden aan het stadspatrimonium te kunnen toevoegen. Het wordt nu een kwestie om met deze miljardenoperatie maatschappelijk verantwoord te ondernemen en te investeren in een duurzaam woonbeleid.

Iedereen eigenaar? En worden huurders aan hun lot overgelaten?

De Vlaamse regering moedigt de mensen aan om hun eigen huis te kopen. Hun argument: Zélf eigenaar zijn van je woning is nog steeds de beste verzekering voor de toekomst. Maar eigenaar worden is stilaan voor jonge Vlamingen een moeilijke opdracht en gewone stadsbewoners kunnen er zéker niet meer aan denken om eigenaar te worden in hun wijk. In Antwerpen krijgen projectontwikkelaars vrij spel én steun om luxueuze appartementen te bouwen, te investeren in opbrengstwoningen, studentenkamers en lofts. Dus geen woonkansen voor bewoners die mee timmeren aan een sterke sociale samenhang in onze wijk?

De overheid doet nauwelijks inspanningen om de noodzakelijke woonzekerheid aan private huurders te garanderen. Er zijn nochtans genoeg instrumenten voorhanden. Verplicht de verhuurders om een verhuurvergunning te verwerven op basis van een conformiteitsattest en bepaal mee de huurprijs op basis van de aangeboden kwaliteiten van het te verhuren pand. In de buurlanden staat de huurder centraal, moet men bv. geen huurwaarborg betalen, krijgt men een premie van meer dan 6.000 euro bij een verplichte verhuis, kan men bij geschillen terecht bij een administratieve commissie en hoeft niet met een dure advocaat naar de rechtbank, enz.. In de buurlanden zijn er vooral voor de verhuurder heel wat verplichtingen en huurders worden er niet aan hun lot overgelaten. En ook: bij ons laat men de huurprijzen om de haverklap stijgen, alsof de verhuurders onvermogend en financieel hulpbehoevend zijn…

We waren fier op de Fierensblokken…

Drie legislaturen lang hebben we gestreden om de afbraak van de Fierensblokken te voorkomen. Maar na 14 jaar zorgde AG VESPA voor een knappe renovatie. Iets vervelend: Men hanteert nu minimumgrenzen voor je inkomen: 28.990 € voor een alleenstaande en 40.835 € voor een koppel. Ons voorstel: laat IEDEREEN toe, ook lage inkomens, en geef ze het statuut sociale huurder. Waarom niet? Dan krijg je een aangename sociale mix. En vooral: pas dan kunnen we terug fier zijn op ‘onze’ Fierensblokken.

Schakel AG VESPA in om prioritair betaalbare huurpanden te realiseren. Opgelet!  De stedelijke vastgoedmaatschappij moet zeker stoppen met een uitverkoop aan private spelers, zoals bv. de panden in de Wolstraat. AG VESPA, kies steeds voor de huurder

Steun voor een nieuwe website

We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.

Steun hier