De martelingen van een celgenoot in de Begijnenstraat laten meerderheid en oppositie niet onberoerd. Koen Laenens van N-VA verwijst daarmee onder andere ook naar de overbevolking in de gevangenissen en zegt  dat er 1.000 nieuwe drugsdelinquenten per jaar worden opgesloten in de Begijnenstraat en dat Antwerpen. "Daarmee blijft de stad de strijd op de War on Drugs met volle inzet voeren."

Naar aanleiding van de recente gebeurtenissen in de gevangenis vraagt hij aan burgemeester De Wever hoe het staat met het detentiehuis op de plek waar nu Digipolis op het Kiel is gevestigd en hoe het staat met het detentiecentrum dat door onder andere Theo Francken al werd opgevoerd.

Peter Mertens (PVDA) zegt dat alles wat "in dat gebouw van de jaren stillekes" gericht is op de 440 mensen waarop dat gebouw eigenlijk voorzien was. "Terwijl de ene naar het wc gaat, zit de andere te eten aan de tafel. Een hond in een kennel heeft meer plaats. De cipiers vertelden het mij, en ik heb het in de vorige gemeenteraad ook aangehaald, dat het ooit fout zou aflopen. Elke instelling kan zeggen dat er een plafond is. De dokter? Een patiëntenstop. Een ziekenhuis? Maximaal aantal bedden, maar voor gevangenissen steken we er maar mensen bij. Wat is uw visie op dit alles, burgemeester?"

Bart De Wever nam even de tijd om te zeggen dat "wat er zich in de Begijnenstraat heeft afgespeeld, beschamend is. Iedereen zou zich hierover diep moeten schamen." Voort verwijst hij naar zijn aantrede als burgemeester waar hij aan toenmalig schepen Rob Van de Velde vroeg wat de stand van zaken was met betrekking tot een nieuw arresthuis. "Ik heb dat opgepakt en nu is de eerste steen gelegd. Ongeveer voor hetzelfde aantal mensen, maar met het verschil dat er geen mens bij kan."

Daarnaast hekelt de burgemeester ook de "jarenlange desinvestering" van Justitie in het arresthuis van de Begijnenstraat. "Als je korte straffen wil uitvoeren, maar de capaciteit er niet voor hebt, dat is onhoudbaar. Dat nieuw arresthuis moet er komen, maar helaas zal ook dat van de Begijnenstraat langer openblijven dan we wensen. Minimale veiligheidsinvesteringen moeten gewoonweg uitgevoerd worden."

"We vinden een detentiecentrum voor kortgestraften een goed idee, we zijn daarop gesprongen. We geven een plek en recht van opstal om te zeggen: begin er maar aan. Maar ook daar... de trein der traagheid. Daar had men kortgestraften kunnen zetten in plaats van in een arresthuis waar ze gekruist worden met 'andere types'. Maar goed. Het detentiecentrum hebben we alles aan gedaan, het nieuw arresthuis ook, een gesloten centrum voor illegalen ook. Wij doen er alles aan om bij te dragen en ik hoop de dag mee te maken dat dit achter ons ligt."

N-VA-raadslid André Gantman heeft op de gemeenteraad hard uitgehaald naar de communisten van PVDA. Volgens hem is de extreemlinkse partij de grote oorzaak dat het conflict tussen Israël en Palestina ook de Antwerpse straten bereikt. "Jullie laten tot vandaag niet na om aan Israëlofobie te doen. En die kent geen grenzen. Jullie zijn moreel medeplichtig voor de gepleegde daden van antisemitisme." Verder bedankt hij zijn partijgenoot en burgemeester "voor de belangrijke taak op zich te nemen om mensen te willen verbinden met het Namenmonument". 

Voorts hekelt Gantman ook de houding van Vlaams Belang en Sam Van Rooy, die volgens Gantman een "wrang en hol" discours houdt als het op bestrijding van antisemitisme aankomt. Hij stelt zich ook vragen bij de partijtop die personen als Dries Van Langenhove nog steeds ophemelt.

Van Rooy antwoordt dat hij geen lessen te krijgen heeft van iemand van een partij die jarenlang het asiel- en migratiebeleid heeft uitgetekend. Daarmee verwijst hij naar Theo Francken, die volgens Van Rooy "jarenlang antisemitisme heeft geïmporteerd." Hij haalt ook uit naar Groen en PVDA. "Zij wakkeren antisemitisme aan door leugens te verkondigen van onder meer de Verenigde Nazi's (sic). Ik maak me oprecht zorgen over de jodenhaat in deze stad en de joden die onze stad en ons land willen verlaten. In Parijs zijn de laatste twee decennia meer dan 50.000 joden vertrokken door toenemend antisemitisme."

Claude Marinower (Open VLD) verwijst net als zijn collega André Gantman naar een joods feest, maar zegt graag te refereren naar een feest dat volgende maand plaatsvindt: Pesach. "Dan wil de gewoonte dat er een joods traditioneel lied aangeheven wordt dat luidt: 'Wat is er veranderd?' Wel burgemeester, wat is er veranderd?" Hij zegt ook dat er in de gemeenteraad "partijen zitten die hun eerste woord nog moeten zeggen over de situatie die zich nu in het Midden-Oosten afspeelt".

Burgemeester Bart De Wever zegt dat het hem ook opvalt dat antisemitisme een probleem is en dat diepe wortels in de geschiedenis heeft. "Ook niet in de geschiedenis van de islamitische wereld. Als er spanningen zijn in het Midden-Oosten dan voelen wij dat. Het valt mij tevens ook op dat als het hierover gaat het een betekenis heeft, die andere genocides, bezettingen en oorlogen in de wereld nooit in deze raad krijgen. Dat heeft te maken dat politieke krachten hier ook politiek gewin in zien. En dat is jammer, want wij hebben als taak te de-escaleren en niet aanzetten tot haat. Er zijn fracties die dat doen. Maar bon, ik moet stoppen en als burgemeester spreken."

Hij zegt verder dat de joodse gemeenschap bestaat uit individuen en "mensen wel eens verrast zouden kunnen zijn met wat joden afzonderlijk vinden van het conflict. De onrust die in opiniestukken opduikt, dat is een opinie die breed leeft. Maar wie kan het de joden kwalijk nemen? Ik blijf de oproep doen dat álle haatmisdrijven in deze stad moeten worden gemeld."

Peter Mertens (PVDA) stelt zich de vraag of de meerderheid nog aan elkaar hangt betreffende de Scheldebrug. "In het Vlaams Parlement lieten Open VLD en Vooruit al uitschijnen dat dit een prestigeproject is louter van de N-VA en de twee andere partijen dit niet zien zitten." Hij zegt dat de Scheldebrug enkel nog een N-VA-brug is.

Verder haalt hij ook aan dat een vijfde van het hele budget van de leefbaarheidsprojecten van het Toekomstverbond naar de brug zou gaan en daarmee de zeven ringparken dreigen gehypothekeerd te geraken. "Ook is de kostprijs in het alternatievenonderzoek niet meegerekend en blijven er nog een hele boel vragen achter. Hoe is dit project bijvoorbeeld binnen een budget van 1,25 miljard euro kunnen gerealiseerd worden, vraagt het Rekenhof zich af? De raming ligt volgens het Toekomstverbond op 1,8 miljard euro voor de projecten."

Ook Groen hamert op de prijs die sinds 2018 al naar 254 miljoen euro is gestegen. Daarnaast zijn ook de leefbaarheidsprojecten waarnaar Groen verwijst en zegt Niel Staes dat er dus een grote hap uit het budget gaat voor de Scheldebrug.

N-VA zegt dat het als geen ander weet dat met het oog op de modal shift een vlotte doorgang noodzakelijk is en dat een gegeven woord een gegeven woord is en niet doen zoals in het Vlaams Parlement gedaan wordt. Alles argumenten zijn bekeken en uit de studie bleek dat de fiets- en wandelbrug de beste keuze is.

Vooruit zegt dat een bijkomende Scheldekruising moet komen als de stad fietsen wil blijven promoten en behoudt het vertrouwen in de mobiliteitsschepen Koen Kennis (N-VA). Die laatste zegt dat het stadsbestuur - net als minister Lydia Peeters (Open VLD) - achter de Scheldebrug staat en vindt dat die er moet komen.

"De stad heeft de opdracht dat iedere inwoner menswaardig kan leven", zegt PVDA-raadslid Lise Vandecasteele. Ze hekelt het dak- en thuislozenbeleid van Antwerpen en verwijst naar de vorige schepen Tom Meeuws, die volgens haar niets heeft gedaan aan het beleid.

"Er zijn op een jaar tijd drie keer zoveel mensen de toegang geweigerd omdat de opvang volzet was. Ondertussen staan er ook 40.000 mensen op de wachtlijst voor een sociale woning. De wooncrisis wordt duidelijk genegeerd. Wij vragen enerzijds maatregelen opdat iedereen een veilige nacht kan doorbrengen, maar ook maatregelen zodat niet zoveel mensen nachtopvang nodig hebben."

Tatjana Scheck (Vooruit) zegt dat er in de Biekorf en Victor meer dan 55.000 overnachtingen waren "en daarbij waren de nachten op hotel en die binnen het zorgbedrijf nog niet meegeteld."

Verder verwijst de schepen ernaar dat de stad het aantal bedden heeft opgetrokken en dat de 199 weigeringen waarnaar Vandecasteele verwijst geen unieke gevallen betreft. "Dat zijn het aantal weigeringen, dat betekent niet dat het 199 mensen zijn. Het aantal weigeringen werd beperkt tot 3 op 1.000 mensen. Daarnaast blijven we inzetten op extra capaciteit."

Peter Mertens (PVDA) vraagt zich welke traangasdispergeerders de Antwerpse politie gebruikt. Hij verwijst daarmee naar een agendapunt dat het college in februari heeft goedgekeurd om vijf offertes in te dienen voor traangas komende uit Israël. "Na 5,5 maanden vernietigingsoorlog tegen de Gazanen heeft de VN-Veiligheidsraad eindelijk opgeroepen tot een staakt-het-vuren", zegt hij.

"In het verleden zijn er in Gaza ook al mensen gesneuveld door traangaswapens uit Israël. Nu horen we dat de politie een Franse variant gebruikt. Klopt dat? Daarnaast vragen we ook een volledige stopzetting op de aankoop van militair materiaal uit Israël." Ook Groen vraagt dat Antwerpen geen producten meer aankoopt bij bedrijven "die verdienen aan de oorlog en de bezetting".

Nahima Lanjri (CD&V) sluit zich aan bij de oproep op een boycot van goederen uit bezette gebieden, maar zegt dat het federaal parlement daarvoor de plaats is om daar iets aan te doen. Zij roept op een wetsvoorstel van haar partijgenoot te steunen in de Kamer. Daarin treedt Vooruit-fractievoorzitter Hicham El Mzairh haar in bij om in de Kamer een onmiddellijk staakt-het-vuren te eisen en dat ook alle grensovergangen openen.

Burgemeester Bart De Wever zegt dat in september 2022 de aankoop van de traangasverspreiders werd goedgekeurd en zegt dat de casus waarnaar Peter Mertens verwijst dateert van mei 2018. "Die aankoop is unaniem, en dus ook door uw fractie, goedgekeurd."

De motie is verworpen door de gemeenteraad.

Volgens Groen-raadslid Ilse van Dienderen is het meest krachtige instrument tegen een oorlog om de agressor (Rusland) financieel te raken. Ze verwijst naar de Europese commissie die al tal van sancties heeft opgelegd en vraagt ook dat de stad Antwerpen bij Fluxys adviseert om het contract met het Russische Yamal LNG op te zeggen. "Fluxys krijgt 50 miljoen euro om gas uit te voeren buiten Europa, terwijl Rusland meer dan 800 miljoen euro ophaalt. In het bedrijf zitten intercommunales en het bedrijf is voor 77% eigendom van Belgische steden en gemeenten waarvan ook de stad Antwerpen deel uitmaken. Daarom onze vraag."

Volgens Kathleen Van Brempt, die ook Europees Parlementslid is, zit Europa al aan het 13e sanctiepakket, maar kan het hier niet ingrijpen omdat volgende de Europese Commissie de gasprijs dan zou stijgen en het gas dan wel via andere wegen de weg naar het land van bestemming komt. "Dit is eerder iets wat op federaal niveau moet bedisseld worden." CD&V treedt Vooruit hierin bij.

Burgemeester Bart De Wever (N-VA) zegt dat vragen die betrekking hebben tot de federale regering niet tot de gemeenteraad toebehoren. Koen Kennis (N-VA) treedt de burgemeester daarin bij en zegt dat terminals van Fluxys 'open access' zijn en de contracten die zijn afgesloten niet zomaar kunnen worden stopgezet. "Dan krijg je het risico op serieuze schadevergoedingen. Daarnaast zijn wij ook niet de bevoegde overheid om dergelijke stappen te nemen. Zoals collega Van Brempt al aanhaalde kan dit ook de bevoorradingszekerheid in gevaar brengen in Europa, net als de prijzen. Zelfs uw minister Tinne Van der Straeten is voorzichtig en kijkt naar Europa."

In juni vervalt de vergunning voor de luchthaven van Deurne. Ilse van Dienderen (Groen) zegt dat het toekomstige district Borsbeek alvast tegen een nieuwe vergunning is omdat de uitbreiding illegaal op landbouwgebied is gebeurd en het alternatievenonderzoek niet helemaal is doorgevoerd. Groen wil graag dat de luchthaven verdwijnt en er een park komt.

Annick De Ridder (N-VA) antwoordt dat ze als schepen niet kan ingaan op lopende dossiers. 

Filip Dewinter vraagt zich per mondelinge vraag af waarom de stad "honderdduizenden euro inzet om racisme en discriminatie te bestrijden in de media, maar geen cent uitgeeft aan ontradingscampagnes tegen drugs. Als het ooit moet is het nu, alhoewel het veel te laat is."

Bart De Wever zegt dat elke reisweg van 10.000 mijl begint met één stap. "Ik ben sceptisch over preventiecampagnes in audiovisuele cultuur, die niets anders doet dan drugsgebruik banaliseren en associëren met het spannende leven van mooie en succesvolle mensen, dat is zeer problematisch."

Voorts zegt de burgemeester dat de stad deze zomer wél een campagne zal voeren in het straatbeeld, en hoopt hij dat er een algemene maatschappelijke omslag komt. Dat wordt door Filip Dewinter geapprecieerd.

Ilse van Dienderen (Groen) dient meteen drie amendementen in en licht toe waarom haar fractie tegen de herziening van de bouwcode stemt. Volgens haar is het in de eerste plaats veel logischer dat de herziening verdaagd wordt naar de gemeenteraad van mei. Volgens Van Dienderen kiest het college ervoor om de harmonieregel overboord te gooien, wat mogelijk kan leiden tot buurten waar grote bouwprojecten neerdalen zonder de impact te zien op de buurten.
Tegelijk vraagt ze met een amendement ook om bij nieuwe projecten van minstens vijf wooneenheden minstens één eenheid te voorzien voor sociale woonst. "Dit college slaagt er niet in om de wachtlijsten voor sociale woningen af te bouwen. Daarom dit idee."
Daarnaast raakt ze ook de parkeernormen aan. "Gezinnen die geen wagen hebben moeten een garage installeren in hun huis of anders een boete betalen. Ondertussen hebben één op de drie gezinnen geen wagen. De stad hanteert graag het 'parkeren op eigen terrein'-principe, maar dat is niet meer van deze tijd."

Sam Voeten van CD&V vindt dat de bouwcode op vlak van ontharding stilstaat "of zelfs achteruitgaat". "In de vorige bouwcode was een onverharde voortuin de regel en dat wordt nu omgekeerd naar 'best zoveel als mogelijk ontharden en best dat het waterdoorlaatbaar is'."
Ook mist hij visie in het parkeerbeleid. "We vragen al vijf jaar visie voor betaalbaar wonen zodat jonge gezinnen naar de stad komen en mensen niet de stad ontvluchten. We missen die visie ook voor eengezinswoningen."

Claude Marinower (Open VLD) apprecieert de poging om de rechtszekerheid te versterken en de regels te vereenvoudigen. "We kijken gelukkig naar een groeiende stad. Er is daarnaast ook nood aan woonaanbod dat groeit, maar ook aan aanbod dat sterker groeit. Mensen die vandaag willen kopen hebben het niet voor de wind, dat staat als een huis. Het college is in deze niet in haar opdracht geslaagd. Volgens ons zullen de maatregelen een opwaarts effect hebben op de prijzen."

N-VA-schepen Annick De Ridder verdedigt haar bouwcode. Ze zegt dat er binnen dit en tien jaar tot 40.000 nieuwe inwoners de weg naar de stad zullen vinden, navenant de bronnen "en daar dus verstandig mee moet omgegaan worden". Volgens haar was de bouwcode vereenvoudigen het doel omdat het een optelsom was geworden van kleine regels. "We zetten de bouwcode terug op de hoofdlijnen, maar ook regulerend voor wonen, parkeren en klimaatuitdagingen. Dat laatste is nieuw."
"Groen zegt dat er vreselijke toestanden zouden ontstaan door de harmonieregel, dat is zever in pakjes. Als je de harmonieregel perfect toepast, dan bouw je niets meer. Dat wil niet zeggen dat er een totaal vrij cowboylandschap komt."
Daarnaast zegt de schepen ook dat de bouwcode als eerste een positief advies kreeg op een project-MER-rapportage. Tot daar de kritiek van Groen. Het is ook een denkfout dat de modal shift zou kunnen opgelegd worden in de bouwcode. Dat is geen plek om ideologische dingen in door te voeren. We willen net publiek domein vrijmaken en groene ruimte invullen. Meer ruimte voor de Antwerpenaren en de bezoekers, maar met welkomstbeleid voor de wagens."
Ook komt de schepen even tussen op het amendement betreffende de sociale wooneenheden van Groen. "Dat zou een dom idee zijn om dat te steunen, want dat deel is in het decreet Grond- en Panden vernietigd door het Grondwettelijk Hof."

"Ik zweer de verplichtingen van mijn mandaat na te komen." Met die woorden is Kathleen Van Brempt (Vooruit) na zes jaar afwezigheid opnieuw gemeenteraadslid in Antwerpen. Ze volgt Tatjana Scheck op die Tom Meeuws eind vorige maand verving als schepen van de stad. Tussen 2001 en 2018 was Van Brempt ook al gemeenteraadslid.

De actie van enkele actiegroepen is ondertussen afgelopen. De politie gedoogde het protest nadat de actievoerders zich wat meer hadden verplaatst en waardoor de toegang tot het stadhuis was gevrijwaard. De politie moest niet tussenkomen.

Extinction Rebellion, Intal en Vredesactie verwijzen naar een besluit van het Antwerpse college van burgemeester en schepenen van 23 februari. Daarin staat te lezen dat het stadsbestuur groen licht geeft voor de aankoop van traangasverspreiders van het merk ISPRA, een Israëlische wapenfabrikant.

De politie vraagt de actievoerders om zich te verplaatsen naar de Suikerrui. Op de Grote Markt is het namelijk niet toegelaten actie te voeren. De actievoerders houden voet bij stuk. Het is nu afwachten hoe de politie daarop reageert. Zij staat met vijf arrestatiewagens opgesteld.

Lees hier meer