• 25 stycznia 2024 r. podczas 4 Design Days 2024 w Katowicach odbyło się pierwsze spotkanie Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa, którego członkami są szefowie firm deweloperskich, wykonawczych, producentów materiałów budowlanych i technologii, architekci.
• Po spotkaniu powstała lista kluczowych rekomendacji, które przyspieszą zieloną rewolucję w przemyśle budowlanym w Polsce.
• Teraz postulaty zostaną zaprezentowane przedstawicielom rządu - w trakcie XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego (7-9 maja 2024 r., MCK w Katowicach, www.eecpoland.eu
• W kolejnych etapach członkowie Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa będą pracować nad doprecyzowaniem najlepszych rozwiązań, mając nadzieję, że ich głos spotka się z życzliwą reakcją rządu.

Pieniądze - od nich zależy zielona transformacja budownictwa. Dlatego najważniejszym postulatem Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa są zmiany, które nakażą bankom uzależniać finansowanie inwestycji od jej wpływu na środowisko i społeczeństwo.

Polska jest sygnatariuszem porozumienia paryskiego, które zakłada, że globalne emisje gazów cieplarnianych netto osiągną poziom zerowy ok. 2050 r.

Znaczenie budownictwa w tym procesie jest kolosalne. Budynki odpowiadają za 38 proc. światowych emisji CO2, przy czym 28 proc. pochodzi z ich eksploatacji, a pozostałe 10 proc. to zużycie energii niezbędnej do produkcji materiałów i technologii wykorzystywanych w budownictwie (wbudowany ślad węglowy).

Czytaj więcej

Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa tworzy postulaty, które przyspieszą zieloną rewolucję

Jednocześnie największy pod względem wielkości strumień odpadów w UE tworzą te pochodzące z budowy i rozbiórki – stanowią ok. jedną trzecią wszystkich wytwarzanych. Dlatego w marcu 2020 r. Komisja Europejska przyjęła Plan działania na rzecz gospodarki cyrkularnej, według którego 70 proc. wszystkich odpadów budowlanych musi być poddawanych recyklingowi, co przyspieszy przejście branży budowlanej ze strategii linearnej na cyrkularną.

Polski rynek budowlany domaga się transformacji 

Unia Europejska, w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, zakłada redukcję emisji gazów cieplarnianych o 55 proc. do 2030 r. Na początku lutego tego roku Komisja Europejska opublikowała ocenę sposobów osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Na tej podstawie KE zaleciła redukcję emisji gazów cieplarnianych netto o 90 proc. do 2040 r. w porównaniu z poziomami z 1990 r. 

Według minister klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski, już scenariusz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 55 proc. na 2030 r. jest dla Polski trudny, więc cele na 2040 r. będą nieosiągalne. 

Trzeba pamiętać, że wizja całkowitej dekarbonizacji zasobów budowlanych do 2050 r. wykracza poza kwestię operacyjnych emisji gazów cieplarnianych. Konieczna jest modyfikacja podejścia m.in. do: produkcji materiałów, projektowania, procesu budowlanego oraz wykorzystywanych źródeł energii.

Czas goni, ale jednocześnie ta wielosektorowa rewolucja nie może się odbywać w pośpiechu. Należy ją dobrze przygotować, żeby uniknąć dotychczasowych błędów.

Dlatego organizatorzy wydarzenia 4 Design Days powołali Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa. Członkowie tej wyjątkowej inicjatywy: deweloperzy, wykonawcy, producenci i architekci, podczas posiedzenia 25 stycznia br. w katowickim MCK, opracowali listę rekomendacji, które mogą przyspieszyć zieloną rewolucję w budownictwie.

Warto zaznaczyć, że stworzona lista rekomendacji nie kończy prac Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa. Jego członkowie będą nadal pracować nad doprecyzowaniem najlepszych rozwiązań, mając nadzieję, że ich głos spotka się z życzliwą reakcją rządu.

W końcu realizacja polityki klimatyczno-energetycznej odbywa się na wielu poziomach: rządowym, samorządowym i społecznym. Uczestniczą w niej zarówno duże korporacje, jak i małe firmy lokalne. Forum, reprezentujące wszystkie te środowiska, doskonale wpisuje się w ideę konsultacji publicznych, na które stawia rząd, chcąc stworzyć regulacje, w możliwie największym stopniu łączące założenia merytoryczne i polityczne z rozwojem polskiej gospodarki, nie pomijając lokalnych uwarunkowań.

– Styczniowe spotkanie podczas Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa zaowocowało wypracowaniem konkretnych rekomendacji mających przyspieszyć zieloną rewolucję w polskim przemyśle budowlanym – mówi Małgorzata Burzec-Lewandowska, dyrektorka wydawnicza segmentu Nieruchomości, Architektura i Wnętrza w Grupie PTWP, która jest organizatorem Forum. 

Postulaty (PEŁNE ZESTAWIENIE W ZAŁĄCZNIKU) zostaną zaprezentowane przedstawicielom rządu w trakcie XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach 7-9 maja 2024 r.

Skrót do kluczowych kwestii poruszonych przez Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa: 

• Powołanie międzyresortowego Komitetu ds. Zrównoważonego Budownictwa przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W tej chwili tematy dotyczące budownictwa i mieszkalnictwa są rozproszone, zajmuje się nimi kilka ministerstw i innych podmiotów publicznych.
• Zmiana legislacji w celu wprowadzenia instrumentów finansowych promujących rozwiązania niskoemisyjne.
• Określenie polityki rządu dotyczącej wytwarzania energii elektrycznej oraz energii cieplnej ze źródeł odnawialnych i systematyczne odchodzenie od stosowania węgla jako podstawowego źródła energii.
• Wprowadzenie obowiązku liczenia i podawania śladu węglowego dla nowych budynków.
• Wdrożenie systemu klas energetycznych budynków i oznaczeń ich efektywności energetycznej.
• Wprowadzenie zachęt dla urządzeń i materiałów posiadających deklaracje środowiskowe (EPD) w zamówieniach publicznych.
• Wprowadzenie zachęt do certyfikowania obiektów publicznych.
• Stop dla termomodernizacji budynków nieposiadających systemu wentylacji mechanicznej bez równoczesnego jej zastosowania. 
• Uwzględnienie w Prawie zamówień publicznych, w przetargach dotyczących wznoszenia budynków, kosztów ich eksploatacji przez 25-30 lat. 
• Konsolidacja dotychczasowych programów i stworzenie jednego parasolowego narzędzia wsparcia, za którego wdrożenie odpowiedzialna będzie jedna instytucja, np. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
• Usprawnienie selektywnej rozbiórki budynków. Materiały rozbiórkowe z budynków powinny podlegać waloryzacji.
• Wprowadzanie ułatwień/rozwiązań dla zmiany sposobu użytkowania budynków z funkcji biurowej na mieszkaniową.
• Zintegrowanie celów klimatycznych w dokumentach strategicznych i planistycznych dla miast i gmin. Potrzebne są standardy warunków zabudowy oraz zamówień publicznych uwzględniające ochronę klimatu.
• Stworzenie katalogu dobrych wzorców zrównoważonego budowania oraz przygotowanie i wdrożenie międzyresortowego programu edukacji o jakości architektury, ładu przestrzennego i zrównoważonego budownictwa.

– Prace członków forum, ich zaangażowanie i poświęcony czas pokazują, jak ważny dla firm działających w Polsce jest zrównoważony rozwój. Gorąco liczymy na to, że strona rządząca wysłucha postulatów branży budowlanej i nieruchomości oraz weźmie je pod uwagę przy tworzeniu nowego prawa – dodaje Robert Posytek, dyrektor wydawniczy segmentu Nieruchomości, Architektura i Wnętrza w Grupie PTWP. 

Członkowie Forum Ekspertów Zrównoważonego Budownictwa:

• Zuzanna Bińczyk, architekt, prezes zarządu, BCM Architekci
• Dariusz Blocher, prezes zarządu Unibep SA
• Mirosław Czarnik, prezes zarządu GPP SA
• Joanna Czynsz-Piechowiak, prezes Grupa Saint-Gobain w Polsce i Ukrainie
  
• Justyna Glusman, dyrektorka zarządzająca, Stowarzyszenie Fala Renowacji
• Artur Górski, dyrektor ds. technologii budynkowych Siemens Polska
• Marek Janiak, architekt miasta Łodzi
• Adam Jędrzejczak, prezes zarządu Danfoss Poland
• Agnieszka Kalinowska-Sołtys, prezeska Stowarzyszenia Architektów Polskich, architektka, partnerka, członkini zarządu, APA Wojciechowski
• Paweł Kisiel, prezes zarządu grupa ATLAS
• Dariusz Kolasa, dyrektor budownictwa ogólnego STRABAG
• Tomasz Konior, architekt, właściciel Konior Studio
• Janusz Komurkiewicz, członek zarządu ds. marketingu FAKRO
• Jakub Krzysztofik, architekt, prezes zarządu Stowarzyszenie Architektów Polskich oddział w Łodzi
• Tomasz Książek, General Manager Poland & Baltics Signify
• Piotr Lorens, architekt miasta Gdańsk
• Andrzej Losor, członek zarządu, dyrektor rozwoju sprzedaży i marketingu Heidelberg Materials Polska
• Przemo Łukasik, właściciel medusa group
• Robert Jacek Moritz, prezes zarządu ALTA SA, twórca Miasteczka Siewierz Jeziorna
• Stanisław Podkański, architekt miasta Katowice
• Przemysław Pokorski, dyrektor rynku grupa Velux Polska
• Elżbieta Dagny Ryńska, Zakład Projektowania Prośrodowiskowego, Wydział Architektury, Politechnika Warszawska, członek Komisji Klimatycznej UN GCNP
• Janusz Sepioł, architekt miasta Rzeszowa
• Marta Sękulska-Wrońska, architektka, partner, CEO WXCA
• Kamil Wyszkowski, przedstawiciel krajowy, dyrektor wykonawczy UN Global Compact Network Poland
• Katarzyna Zawodna-Bijoch, prezeska & CEO, spółka biurowa Skanska w Europie Środkowo-Wschodniej.

Więcej informacji: 
 
Europejski Kongres Gospodarczy – oficjalna strona
European Tech and Start-up Days | Start-up Challenge – oficjalna strona
Informacje o organizatorze – Grupa PTWP