• Dyrektywa EPBD mówi że nadal powinna istnieć możliwość udzielania zachęt finansowych w przypadku instalacji hybrydowych systemów ogrzewania opartych na paliwach kopalnych czyli na olej lub gaz, ale o znacznym udziale energii ze źródeł odnawialnych, takich jak połączenie kotła z energią słoneczną termiczną lub pompą ciepła.
  • Jak wyczytamy w dyrektywie EPBD, państwa członkowskie powinny dążyć do stopniowego wycofywania dotacji tylko do indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, czyli na gaz ziemny i olej opałowy od 1 stycznia 2025 r.
  • Jak odpowiedziało nam MKiŚ nadal utrzymane zostaną dotacje  z programu Czyste Powietrze na kotły na paliwa kopalne, czyli olej i gaz ziemny po 1 stycznia 2025 r.

Wreszcie zostały opublikowane znowelizowane przepisy dyrektywy EPBD, która w głównej mierze odnosi się do obniżania zużycia energii i ciepła w budynkach niemieszkalnych. ale też  i domach.

Jednak pośrednio dyrektywa ta reguluje zasada związane nie tylko z dofinansowaniem, ale i wykorzystaniem emisyjnych źródeł ogrzewania do domów, czyli energooszczędnych kotłów na olej opałowy oraz gaz ziemny. 

Bardziej dogłębna analiza nowych przepisów zawartych w dyrektywie EPBD, pozwala stwierdzić, że kotły na paliwa stałe szczególnie na gaz ziemny nie będą tak szybko wycofywane jak jest to opisywane ostatnio w publikacjach.

Kotły na gaz nie będą całkowicie wycofywane nawet po 2030 r. Podobnie ma się sytuacja z dotowaniem na zakupu kotłów na gaz.

Jednak ewidentnie dyrektywa EPBD wyznacza jasny trend odchodzenia od ogrzewania opartego na paliwach kopalnych, głównie na węglu ale też i na gazie ziemnym oraz oleju opałowym. 

Dyrektywa EPBD jasno określa stopniowe odejście dofinansowywania indywidualnych kotłów opartych na gaz ziemny i olej opałowy. Co oznacza jednak zwrot indywidualnych?

Dotacje na kotły na gaz ziemny i olej opałowy, ale tylko montowane systemie hybrydowym po 2025 r.

Jak wyczytamy w dyrektywie EPBD, państwa członkowskie powinny dążyć do stopniowego wycofywania dotacji do indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi.

Przy czym w pierwszej kolejności powinny one zaprzestać od 2025 r. udzielania zachęt finansowych w przypadku instalacji indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, z wyjątkiem tych, które zostały wybrane do inwestycji przed 2025 r. w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/24111 oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności ustanowionych rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/105812.

Reguluje to artykuł 15 ust. 10 dyrektywy EPBD Wsparcie finansowe, umiejętności i bariery rynkowe" (s. 93):

Najpóźniej od dnia 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie nie przewidują wsparcia finansowego do instalowania. samodzielnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, z wyjątkiem kotłów wybranych do inwestycji przed 2025 r .

Co to w praktyce oznacza dla właścicieli domów którzy chcą sięgnąć po dofinansowanie po 1 stycznia 2025 r.?

Od dnia 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie nie przewidują żadnych zachęt finansowych do instalowania samodzielnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi. Taka jest zasada, ale obowiązują wyjątki. Jeśli zachęty finansowe zostały wybrane do inwestycji przed 2025 r., zgodnie z artykułami rozporządzeń dotyczących funduszy europejskich (RRF, FEDER, WPR itp.), to nadal jest to możliwe do końca wieloletnich ram finansowych w 2027 r. Zwolnienia te powinny mieć zastosowanie w szczególności w krajach, w których kotły węglowe mają zostać zastąpione kotłami na gaz ziemny. Z tego wynika, że program "Czyste Powietrze" powinien być objęty tymi wyjątkami do 2027 r. - twierdzi prezes SPIUG.

Jak zauważają eksperci PORT PC, wyjątek mają stanowić programy funkcjonujące przed tym okresem i finansowane z Krajowych Programów Odbudowy.

Stąd ta zmiana nie wpłynie na istniejące programy wsparcia takie jak program ”Czyste Powietrze”, jednak również w ramach tych programów planuje się stopniowe wycofywanie dofinansowania dla samodzielnych kotłów na paliwa kopalne do końca 2025 r. Jest to kluczowy krok w kierunku promowania alternatywnych, bardziej zrównoważonych źródeł ciepła takich jak pompy ciepła - zauważają eksperci PORT PC.

Dotacje i pozwolenie na hybrydowe ogrzewanie domów z kotłami na paliwa kopalne nawet po 2030 r.

Jak czytamy w zatwierdzonej dyrektywie EPBD:

Nadal powinna istnieć możliwość udzielania zachęt finansowych w przypadku instalacji hybrydowych systemów ogrzewania o znacznym udziale energii ze źródeł odnawialnych, takich jak połączenie kotła z energią słoneczną termiczną lub pompą ciepła.

Na czym polega hybrydowe ogrzewanie domu? Na połączeniu ogrzewania opartego np. na pompach ciepła z kotłami na gaz lub olej opałowy. Dotacje też nie znikną ale nie będziemy mogli już uzyskać dofinansowania na zakup samego kotła na gaz ziemny albo olej opałowy. 

Do końca tego roku Komisja Europejska ma przedstawić wyraźną definicję kotłów na paliwa kopalne oraz szczegółowo określić kryteria dla hybrydowych systemów grzewczych. Zostaną one uwzględnione w hybrydowych pompach ciepła z dodatkowym źródłem szczytowym, na przykład kotłem na paliwo kopalne, traktowanym jako pojedynczy zestaw urządzeń w kontekście wymogów etykietowania energetycznego i ekoprojektu. W wielu krajach Unii Europejskiej już wprowadzono wymogi dotyczące minimalnego udziału energii ze źródeł odnawialnych (OZE) na poziomie 60-65%, co może być również zdefiniowane poprzez ustalenie minimalnej efektywności energetycznej całego zestawu urządzeń - podkreślają eksperci PORT PC.

Jak określono w dyrektywie EPBD:

Nadal powinna istnieć możliwość udzielania zachęt finansowych w przypadku instalacji hybrydowych systemów ogrzewania o znacznym udziale energii ze źródeł odnawialnych, takich jak połączenie kotła z energią słoneczną termiczną lub pompą ciepła.

Jak czytamy w EPBD, krajowe polityki i środki stopniowego wycofywania powinny otrzymać wsparcie w postaci jasnej podstawy prawnej dotyczącej zakazu stosowania określonych źródeł ciepła ze względu na ich emisje gazów cieplarnianych, rodzaj stosowanego paliwa lub minimalny udział energii ze źródeł odnawialnych wykorzystywanej na ogrzewanie na poziomie budynku.

Czy będzie likwidacja dotacji na kotły na olej i gaz ziemny od 2025 r?

Jak odpowiedziało nam MKiŚ nadal utrzymane zostaną dotacje po 1 stycznia 2025 r. na kotły na paliwa kopalne czyli olej i gaz ziemny finansowane z Czyste Powietrze, które jest finansowane w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności ustanowionych rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1058.

Zgodnie z aktualnymi informacjami o treści EPBD przyjętej przez PE państwa członkowskie powinny zaprzestać od 2025 r. udzielania zachęt finansowych w przypadku instalacji indywidualnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, z wyjątkiem tych, które zostały wybrane do inwestycji przed 2025 r. w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności ustanowionych rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1058 - podkreśli eksperci z MKiŚ  - Program priorytetowy „Czyste Powietrze" finansowany jest zarówno ze środków KPO, jak i Funduszu Spójności. Ostateczny termin wycofania wsparcia kotłów gazowych podjęty będzie po opublikowaniu EPBD w Dz. U UE oraz uzyskaniu interpretacji w zakresie stosowaniu ww. wyjątku, a także ustaleniu warunków transpozycji EPBD do polskiego porządku prawnego.

Dotacje z programu Czyste Powietrze na indywidualne kotły na gaz ziemny i olej opałowy jeszcze nie zostaną zlikwidowane od 1 stycznia 2025 r., gdyż zezwala na to dyrektywa EPBD.