"Duurzaamheid is een onderwerp waar je vrijwel nooit hoeft te vragen wie mee wil doen; veel mensen staan er spontaan voor op"
Vier groene vragen aan Joke Boonstra, vicevoorzitter van het Raad van Bestuur van het Erasmus Medisch Centrum.
De Green Deal Duurzame Zorg 3.0 is anderhalf jaar geleden ondertekend, wat is er sindsdien binnen de umc’s gebeurd op dit gebied?
“Er gebeurt binnen en tussen de umc’s veel op meerdere niveaus. Zo heeft een collega van mij de ‘paracetamol challenge’ geïntroduceerd. Daarbij worden zorgverleners op een ludieke wijze aangemoedigd en uitgedaagd om in plaats van intraveneus paracetamol een tablet te geven. Dat is niet alleen veel goedkoper, het scheelt ook een factor 10 aan CO2 en een factor 30 aan afval. Je ziet dat andere ziekenhuizen in de regio door zo’n challenge ook mee gaan doen. Dit is een mooi voorbeeld van hoe umc’s binnen de regio initiatief nemen, met hun ketenpartners samenwerken en de betrokkenen elkaar versterken.
Waar is op dit moment op het gebied van duurzaamheid in de zorg de meeste winst te behalen?
“Duurzaamheid is echt een onderwerp waarop we samen moeten optrekken, van leverancier tot zorgprofessional. En dat betekent verantwoordelijkheid nemen en niet naar elkaar gaan wijzen. Het grootste gedeelte van onze CO2-voetafdruk is de CO2 uit het productieproces van dat wat wij inkopen, zoals medicijnen of wergwerpartikelen voor in de operatiekamer. Dan zou je de leveranciers kunnen gaan vragen om verder te verduurzamen, maar daar worden we niet wijzer van. We moeten veel meer in gezamenlijkheid naar oplossingen zoeken. We hebben gewoon een heel groot maatschappelijk doel wat ons allemaal raakt, privé en in het werk. Gelukkig zit er veel positieve energie op. Duurzaamheid is een onderwerp waar je vrijwel nooit hoeft te vragen wie mee wil doen; veel mensen staan er spontaan voor op. Dat is echt fantastisch.”
Welke ontwikkelingen zie je aankomen?
“Het voelt ook alsof we klaar zijn voor een grotere transformatie. Ik zie steeds meer bewustwording. Internationaal wordt de klimaatcrisis nu gezien als een gezondheidscrisis. Dat heeft een enorm effect, binnen de gezondheidszorg, maar ook buiten onze sector. Het vergroot de urgentie nog meer en helpt met de hele transitie naar een duurzame samenleving. Aan de andere kant is er ook nog veel nodig. Leveranciers geven aan dat ze best kunnen verduurzamen, alleen hangt daar wel een prijskaartje aan. Dus we moeten de komende tijd, samen met het hele veld, kijken welke innovatieruimte er is. Er kan veel meer dan wat we nu zien.”
Wat betekent duurzaamheid voor jou persoonlijk?
“Mijn dochter wees me recent fijntjes op de vrijblijvendheid die er nog steeds bestaat op het onderwerp duurzaamheid. Ze zei laatst: "Leuk hoor mam, wat je allemaal doet daar met duurzaamheid. Maar wij hebben daar ook gewoon recht op hè, onze generatie". En zo is het maar net. Duurzaamheid lijkt voor onze generatie een optie te zijn waar je eventueel voor kan kiezen. Zij en haar generatie zien een duurzame samenleving als een mensenrecht. Dus niet als iets wat je ernaast doet, maar wat je hoort te doen en goed hoort te doen voor de volgende generaties.”
