Opakowania z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w kontakcie z żywnością

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2022/1616 w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu przeznaczonych do kontaktu z żywnością

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Określono w nim zasady:

sprzedaży materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych produkowanych z wykorzystaniem odpowiedniej technologii recyklingu odpadów* z tworzyw sztucznych, które są przeznaczone do kontaktu z żywnością lub w przypadku których można racjonalnie oczekiwać, że będą mieć kontakt z żywnością;
opracowania i działania technologii, procesów i instalacji recyklingu w celu produkcji tego tworzywa sztucznego z recyklingu;
stosowania materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych mających kontakt z żywnością, które zostały poddane recyklingowi lub mają być poddane recyklingowi.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Odpowiednie technologie recyklingu:

muszą zagwarantować, że materiały z tworzyw sztucznych pochodzące z recyklingu:
- są bezpieczne pod względem mikrobiologicznym;
- nie uwalniają swoich składników do żywności w ilościach, które mogłyby zagrozić zdrowiu ludzkiemu lub zmienić – w niedopuszczalnych poziomach – skład żywności lub jej kolor, aromat, smak i teksturę (właściwości organoleptyczne),
- mają etykietę, reklamę i prezentację, która nie wprowadzają społeczeństwa w błąd;
są:
- klasyfikowane według czynników takich jak rodzaj, metoda zbierania i pochodzenie materiału wsadowego oraz zamierzone wykorzystanie tworzywa sztucznego z recyklingu,
- wymienione w załączniku I do rozporządzenia i mogą być również indywidualnie zatwierdzone przez Komisję Europejską.

Materiały i wyroby z tworzyw sztucznych można wprowadzać do obrotu, jeżeli są:

produkowane w jeden z następujących sposobów:
- odpowiednią technologię wymienioną w załączniku I,
- nową technologię (wymagającą odpowiedniego zezwolenia) zgodnie z procedurą określoną w rozdziale IV;
zawierają niezbędną dokumentację, instrukcje i etykietowanie.

Podmioty zajmujące się gospodarką odpadami muszą upewnić się, że zbierane odpady z tworzyw sztucznych:

pochodzą wyłącznie z odpadów komunalnych lub z określonych przedsiębiorstw zajmujących się sprzedażą detaliczną żywności lub innych rodzajów żywności, zbieranych z zastosowaniem certyfikowanego systemu zbierania, z zastrzeżeniem ewentualnych wyjątków;
zawierają wyłącznie materiały i wyroby z tworzyw sztucznych spełniające wymogi rozporządzenia (UE) nr 10/2011 w sprawie tworzyw sztucznych, które mają kontakt z żywnością (zob. podsumowanie);
są zbierane oddzielnie; lub
są zbierane w ramach systemu recyklingu zarządzanego przez jeden podmiot, w którym uczestnicy podlegający zasadom tego systemu zapewniają, że plastik nie jest skażony.

Zasady dotyczące tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu wymagają od podmiotów działających na rynku spożywczym:

przestrzegania podczas ich stosowania instrukcji dołączonych do produktów;
dostarczania stosownych informacji konsumentom, którzy mają kontakt z żywnością pakowaną w takie materiały.

Przepisy dotyczące rozwoju i stosowania technologii recyklingu stanowią, że:

kilka podmiotów gospodarczych może opracowywać nowe technologie niezależnie lub wspólnie, ale musi poinformować o tym swój organ krajowy i Komisję oraz dostarczyć szczegółowych informacji na temat ich pracy, w tym dowodów naukowych i badań, na których się opiera;
instalacje recyklingu wykorzystujące nową technologię muszą:
- spełniać określone wymogi administracyjne oraz dostarczać i aktualizować informacje podsumowujące pełny proces i główne etapy produkcji, wraz z dokumentacją uzupełniającą,
- monitorować średni poziom zanieczyszczenia poprzez pobieranie próbek partii wejściowych i wyjściowych z tworzyw sztucznych i publikowanie szczegółowego sprawozdania półrocznego na swojej stronie internetowej;
Komisja (jeżeli uzna, że dostępne są wystarczające dane):
- musi zwrócić się do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) o ocenę nowej technologii,
- na podstawie tej oceny musi zdecydować, czy ją zatwierdzić,
- może podjąć decyzję, z własnej inicjatywy lub na wniosek państwa członkowskiego Unii Europejskiej (UE), o nałożeniu dalszych warunków wykorzystywania technologii lub uznać ją za nieodpowiednią.

Procedura wydawania zezwoleń na indywidualny proces recyklingu

Zezwolenie jest wymagane tylko wtedy, gdy wymaga tego odpowiednia technologia stosowana w takim procesie.
Twórca procesu odkażania jest zobowiązany do złożenia wniosku, wraz z odpowiednią dokumentacją, do właściwego organu krajowego, który następnie informuje EFSA.
EFSA ma ocenić cały proces i określić, czy może on stosować odpowiednią technologię recyklingu, tak aby materiały z tworzyw sztucznych były bezpieczne, a także wydać opinię naukową dotyczącą procesu recyklingu.
Komisja, biorąc pod uwagę tę opinię, podejmuje decyzję o udzieleniu lub odmowie udzielenia niezbędnego zezwolenia.
EFSA ma przedstawić wytyczne naukowe opisujące kryteria oceny, które będzie stosować w odniesieniu do każdej odpowiedniej technologii recyklingu wymagającej zezwolenia na poszczególne procesy recyklingu.
Podmioty gospodarcze, którym udziela się zezwolenia na stosowanie ich procesu, stają się posiadaczami zezwoleń. Mają one wypełniać ogólne obowiązki, w tym dostarczać podmiotom zajmującym się recyklingiem niezbędnych informacji, powiadamiać Komisję o zmianach w procesie i o jego własności oraz szanować ich zobowiązania cywilne i karne.
Komisja może zmienić, zawiesić lub cofnąć zezwolenia, jeżeli spełnione są określone kryteria.

Ustawodawstwo ustanawia unijny rejestr nowych technologii, podmiotów zajmujących się recyklingiem, procesów recyklingu, systemów recyklingu i instalacji odkażających. Rejestr ten zawiera szczegóły dotyczące:

zakładu odkażania i recyklingu, w którym wyprodukowano tworzywo sztuczne z recyklingu;
zastosowanego dozwolonego procesu recyklingu;
nazwy systemu recyklingu i danych podmiotu gospodarczego;
nazwy zastosowanej nowej technologii.

Podmioty zajmujące się recyklingiem muszą:

spełniać wymogi administracyjne, takie jak informowanie Komisji i ich organów krajowych na 30 dni przed rozpoczęciem produkcji tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu;
sporządzić skrócony arkusz monitorowania zgodności dla każdej instalacji odkażającej znajdującej się pod ich kontrolą, przy użyciu wzoru zawartego w załączniku II do rozporządzenia, i uzyskać dla niego zgodę właściwego organu na ich terytorium;
dostarczyć deklarację zgodności zgodnie z opisem i wzorem określonym w części A załącznika III.

Kontrole urzędowe instalacji recyklingu obejmują:

audyty podmiotów gospodarczych, ocenę dobrych praktyk produkcyjnych oraz badanie kontroli i monitorowanie zgodności obowiązujących procedur;
uprawnienia organów krajowych do stwierdzenia niezgodności partii tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu z następujących powodów:
- została wprowadzona do obrotu bez odpowiedniej dokumentacji lub etykietowania,
- podmiot zajmujący się recyklingiem nie może udowodnić, że została wyprodukowana zgodnie z rozporządzeniem,
- została wyprodukowana w zakładzie recyklingu, który nie spełnia wymogów rozporządzenia;
uprawnienia organów krajowych do żądania od podmiotu gospodarczego usunięcia braków, a nawet do zakazania sprzedaży produktu.

Rozporządzenie nie ma zastosowania do stosowania odpadów do produkcji substancji (monomerów i innych substancji wyjściowych, dodatków z wyłączeniem barwników, polimerów pomocniczych do produkcji, z wyłączeniem rozpuszczalników i makrocząsteczek z fermentacji mikrobiologicznej) objętych art. 5 rozporządzenia (UE) nr 10/2011.

Rozporządzenie zawiera pewne ustalenia przejściowe i uchyla rozporządzenie (WE) nr 282/2008.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ona zastosowanie od 10 października 2022 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

Recykling tworzyw sztucznych (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

Odpady. Wszelkie substancje lub przedmioty, które posiadacz wyrzuca lub zamierza/jest zobowiązany wyrzucić.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 2022/1616 z dnia 15 września 2022 r. w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 282/2008 (Dz.U. L 243 z 20.9.2022, s. 3–46).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2022/1616 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Nowy plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy (COM(2020) 98 final z 11.3.2020).

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Europejska strategia na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym (COM(2018) 28 final z 16.1.2018).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) (Dz.U. L 95 z 7.4.2017, s. 1–142).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 10/2011 z dnia 14 stycznia 2011 r. w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością (Dz.U. L 12 z 15.1.2011, s. 1–89).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2023/2006 z dnia 22 grudnia 2006 r. w sprawie dobrej praktyki produkcyjnej w odniesieniu do materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością (Dz.U. L 384 z 29.12.2006, s. 75–78).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1–24).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 13.01.2023