Kursy rynkowe (forex)

Forex to inaczej rynek walutowy (od ang. foreign exchange), w ramach którego walutami handlują najróżniejsze podmioty: banków centralnych i rządów, przez wielkie banki i inne korporacje, aż po inwestorów.

Forex to największy rynek na świecie, swoimi rozmiarami przebijający dowolną tradycyjną giełdę. Dzienne (!) obroty na tym rynku szacowane są na ponad 6 000 000 000 000 (czyli 6 bilionów) dolarów. Chociaż na świecie istnieje ok. 180 różnych walut, nie wszystkie są tak samo istotne. Większość obrotu koncentruje się na głównych walutach – najważniejszą z nich jest dolar, następne w kolejności jest euro, a na dalszych miejscach znajdują się jen japoński, funt brytyjski, dolar australijski, dolar kanadyjski czy frank szwajcarski. Polski złoty z udziałem nieprzekraczającym 1 proc. znajduje się w trzeciej dziesiątce światowej stawki, a za sporą część tego ruchu odpowiadają inwestorzy z Polski.

Forex - rozproszony handel (niemal) na okrągło

Forex działa od poniedziałku do piątku, przez 24 godziny: rozpoczęcie handlu następuje w niedzielę o godz. 23.00 czasu polskiego (początek sesji w Sydney), zakończenie ma miejsce w piątek o godz. 22.00 czasu polskiego (koniec sesji w Nowym Jorku).

W przeciwieństwie do „zwykłych giełd”, rynek forex nie ma jednej centrali – handel odbywa się dzięki łączom teleinformatycznym. Forex jest przykładem zdecentralizowanego rynku pozagiełdowego zwanego OTC (ang. Over The Counter). Na rynku OTC handluje się nie tylko walutami, ale także kontrakami CFD, opcjami, swapami etc. Zaletą tej formy handu jest duża elastyczność i mnogość instrumentów.

Podstawowym pojęciem na rynku forex jest para walutowa, np. EUR/USD, USD/PLN czy GBP/JPY – właśnie z tego typu oznaczeniami spotkamy się w tabelach notowań online. Pierwsza z walut w parze to „waluta bazowa”, druga waluta w parze to „waluta kwotowana”. Np. w parze USD/PLN walutą bazową jest dolar a walutą kwotowaną złoty. Kurs tej pary walutowej oznacza, ile złotych polskich trzeba zapłacić, aby kupić jednego dolara.

Na rynku forex kursy podawane są w określony sposób. Po pierwsze, najczęściej mamy do czynienia z kursami do przynajmniej czwartego miejsca po przecinku. Po drugie, każde kwotowanie zawiera kurs kupna (bid), po którym broker kupi walutę bazową oraz kurs sprzedaży (ask), po którym broker sprzeda walutę bazową. Po trzecie, różnica między kursem kupna a sprzedaży nazywana jest spreadem, którego wielkość mierzy się w punktach lub pipsach (najmniejsza możliwa zmiana kursu walutowego).

Depozyt zabezpieczający - kluczowa kwestia na rynku forex

Inwestorzy na rynku forex zajmują jedną z dwóch pozycji – krótką lub długą (ang. long/short). W największym uproszczeniu, pozycja długa oznacza zakup kontraktu, natomiast pozycja krótka jego sprzedaż. Posiadacz pozycji długiej zarabia na wzroście ceny posiadanego instrumentu i traci w razie spadków. Natomiast posiadacz pozycji krótkiej zarabia na spadkach i traci na wzrostach.

Inwestując na rynku forex musimy liczyć się  z koniecznością wniesienia depozytu zabezpieczającego (ang. margin). Środki te stanowią zabezpieczenie dla zawieranych transakcji i są zwracane na konto w momencie zamknięcia pozycji. Ważna uwaga – straty na rynku forex mogą przekroczyć wartość depozytu zabezpieczającego. Wówczas dochodzi do tzw. margin call czyli wezwania klienta do uzupełnienia stanu środków. W przypadku braku takiego działania, broker zamyka pozycje.

Inne istotne pojęcie to dźwignia (ang. leverage) czyli zwiększenie siły oddziaływania (inaczej: lewarowanie) kapitału własnego przy użyciu kapitału obcego (długu). Innymi słowy, dzięki dźwigni możemy osiągać zyski takie, jak gdybyśmy dysponowali o wiele większym kapitałem. Nie ma jednak nic za darmo – wyższa dźwignia wiąże się z wyższym ryzykiem.

Modele brokerów foreksowych - warto znać różnice

Brokerzy foreksowi czyli podmioty umożliwiające inwestorom handel na rynku walutowym różnią się pod względem modelu działalności. Przykładowo, w modelu MM (ang. Market Maker) mamy do czynienia z tworzeniem przez brokera „rynku wewnętrznego” na potrzeby własnych klientów, w oparciu o dane z rynku globalnego. Zawierając transakcje u takiego brokera, występujemy jako strona dla niego przeciwna – nasz zysk to strata brokera i na odwrót. Ze względu na możliwy konflikt interesów zdarza się, że brokerzy typu MM stosują nieuczciwe praktyki. Zaletami tego modelu są jednak niskie koszty handlu i brak prowizji. Inny model funkcjonowania to ECN (ang. Electronic Communication Network), w ramach którego broker jest jedynie pośrednikiem przekazującym zlecenia klientów bezpośrednio na rynek, na którym drugą stroną mogą być banki, fundusze inwestycyjne czy inni gracze. Brak konfliktu interesu okupiony jest wyższymi kosztami inwestowania.

Niezależnie od wybranego brokera, w dzisiejszych czasach handel inwestora indywidualnego najczęściej odbywał będzie się za pośrednictwem platformy transakcyjnej. Jest to aplikacja, która umożliwia handel przez internet – w przeszłości jedynie z poziomu komputerów, dziś także na urządzeniach mobilnych. W ofercie brokerów znajdują się ich autorskie platformy lub rozwiązania firm zewnętrznych (np. MetaTrader).

Rachunek demo przepustką na forex

Początkujący inwestorzy mogą skorzystać z szerokiej oferty rachunków demonstracyjnych (demo). Najczęściej inwestowanie „na sucho” nie różni się od prawdziwego inwestowania niczym poza tym, że w obrocie są jedynie wirtualne pieniądze, przyznane nam przez brokera. Dzięki temu inwestor może nauczyć się składać zlecenia, obserwować zmienność rynku itp. Należy jednak pamiętać, że inwestowanie prawdziwymi pieniędzmi najczęściej wiąże się z innymi reakcjami psychologicznymi aniżeli gra pieniędzmi wirtualnymi.

Inwestując na rynku forex, inwestorzy stosują różne metody i strategie inwestycyjne. Niektórzy bazują na analizie fundamentalnej czyli próbie wyceny instrumentu na podstawie wielu dostępnych informacji (np. o sytuacji gospodarczej danego kraju). Przeciwieństwem tego podejścia jest analiza techniczna – w jej ramach inwestorzy koncentrują się jedynie na samych kursach oraz rysowanych przez nie wykresach (liniowych, słupkowych czy świecowych) o różnym interwale (minutowe, 5-minutowe, dzienne czy miesięczne).

Inwestując na rynku forex warto także znać dostępne rodzaje zleceń. Podstawowymi są oczywiście zlecenie kupna (ang.buy) i sprzedaży (ang. sell). Dodatkowo, zlecenia mogą być natychmiastowe lub oczekujące. Te drugie wykorzystywać można do bardziej zaawansowanych strategii. Przykładowo, zlecenie stop loss (SL) aktywowane jest jeżeli kurs spadnie do określonego przez inwestora poziomu. Analogicznie, w przypadku zlecenia take profit (TP) do wykonania dochodzi w momencie wzrostu kursu do zadanego poziomu. Innymi słowy, stop loss pozwala ograniczać straty, zaś take profit realizować zyski.