• ustaleń zawartych w zezwoleniu na prowadzenie działalności wodociągowo-kanalizacyjnej,
• okresu obowiązywania umowy oraz
• odpowiedzialności stron za niedotrzymanie warunków umowy, w tym warunków wypowiedzenia.
Umowa może być zawarta z osobą, której nieruchomość została przyłączona do sieci i która wystąpiła z pisemnym wnioskiem o zawarcie umowy, a także posiada tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, do której ma być dostarczana woda lub z której mają być odprowadzane ścieki; umowa może być także zawarta z osobą, która korzysta z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym.
Należy pamiętać, że samo wystąpienie z pisemnym wnioskiem o zwarcie umowy nie oznacza zawarcia umowy i do momentu podpisania umowy przyszłemu odbiorcy usług nie wolno pobierać wody ani odprowadzać ścieków.
Po okazaniu legitymacji i upoważnienia
Żeby prawidłowo wypełniać swoje obowiązki, przedsiębiorca ma wiele uprawnień. Zgodnie z art. 7 uzzwzoś osoby reprezentujące przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, po okazaniu legitymacji służbowej i pisemnego upoważnienia, mają prawo wstępu na teren nieruchomości lub do obiektu budowlanego należących do osób, które zawarły bądź wystąpiły o zawarcie umowy o usługi wodno-kanalizacyjne.
Jakie zadania
Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne zgodnie z uzzwzoś ma obowiązek:
• zapewnić zdolność posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody w wymaganej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem,
• zapewnić dostawy wody i odprowadzanie ścieków w sposób ciągły i niezawodny,
• zapewnić należytą jakość dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków,
• prowadzić regularną wewnętrzną kontrolę jakości wody,
• zawrzeć umowę o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków z osobą, której nieruchomość została przyłączona do sieci i która wystąpiła z pisemnym wnioskiem o zawarcie takiej umowy,
• prowadzić regularną kontrolę ilości i jakości odprowadzanych ścieków bytowych i ścieków przemysłowych oraz kontrolę przestrzegania warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych,
• zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, ustalonych przez gminę w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w zakresie uzgodnionym w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji,
• opracować regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków; ten obowiązek mają zarówno przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, jak i gminne jednostki organizacyjne,
• przyłączyć do sieci nieruchomość osoby ubiegającej się o przyłączenie nieruchomości do sieci, jeżeli są spełnione warunki przyłączenia określone w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków, który uchwalony przez radę gminy staje się aktem prawa miejscowego, oraz istnieją techniczne możliwości świadczenia usług,
• określić taryfę, czyli ceny i stawki opłat dla poszczególnych grup odbiorców.
Nie tylko grzywna
W uzzwzoś przewidziano także kary dla osób, które postępują niezgodnie z prawem i utrudniają pracę lub wręcz działają na szkodę przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego. I tak osoba, która bez uprzedniego zawarcia umowy o świadczenie usług pobiera wodę z urządzeń wodociągowych, podlega karze grzywny do 5 tys. zł.
Tej samej karze podlega osoba, która uszkadza wodomierz główny, zrywa lub uszkadza plomby umieszczone na wodomierzach, urządzeniach pomiarowych lub zaworze odcinającym, wpływa na zmianę, zatrzymanie lub utratę właściwości lub funkcji metrologicznych wodomierza głównego lub urządzenia pomiarowego, a także nie dopuszcza przedstawiciela przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego do wykonania jego służbowych czynności.
Natomiast osoba, która bez uprzedniego zawarcia umowy o świadczenie usług wprowadza ścieki do urządzeń kanalizacyjnych, podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny do 10 tys. zł. Tej samej karze podlega także ten, kto nie stosuje się do zakazów wprowadzania ścieków, ustalonych w art. 9 ust. 1 i 2 uzzwzoś.
W razie skazania za wymienione wykroczenie lub przestępstwo sąd może ponadto orzec nawiązkę na rzecz przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego w wysokości 1 tys. zł za każdy miesiąc, w którym nastąpiło bezumowne pobieranie wody z urządzeń wodociągowych lub wprowadzanie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych tego przedsiębiorstwa.
Jakie uprawnienia
Osoby reprezentujące przedsiębiorstwo wodociągowo--kanalizacyjne mają prawo do:
1) zainstalowania lub demontażu wodomierza głównego;
2) przeprowadzenia kontroli urządzenia pomiarowego, wodomierza głównego lub wodomierzy zainstalowanych przy punktach czerpalnych i dokonania odczytu ich wskazań oraz dokonania badań i pomiarów;
3) przeprowadzenia przeglądów i napraw urządzeń posiadanych przez to przedsiębiorstwo;
4) sprawdzenia ilości i jakości ścieków wprowadzanych do sieci;
5) odcięcia przyłącza wodociągowego lub przyłącza kanalizacyjnego lub założenia plomb na zamkniętych zaworach odcinających dostarczanie wody do lokalu;
6) usunięcia awarii przyłącza wodociągowego lub przyłącza kanalizacyjnego, jeżeli umowa o świadczenie usług tak stanowi.
Komentuje Sandra Sekuła, prawnik w kancelarii Noerr
Często przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne stosują niedozwolone zapisy w umowie o świadczenie usług lub w regulaminie.
Jednym z przykładów jest postanowienie, zgodnie z którym „w przypadku kradzieży wodomierza lub wykazania, że jego uszkodzenia zawinione zostały przez usługobiorcę, ilość pobranej wody (lub ścieków) ustala się odpowiednio do ilości, która mogła przepłynąć pełnym przekrojem rury przyłącza wodociągowego w okresie od ostatniego odczytu wodomierza”.
Jest to postanowienie bezprawne, bo podstawą do naliczenia należności za wodę (lub odprowadzone ścieki) w przypadku nieprawidłowości w działaniu wodomierza jest średniomiesięczne zużycie wody w okresie trzech miesięcy poprzedzających awarię bądź w analogicznym okresie roku ubiegłego, przy uwzględnieniu liczby miesięcy trwania niesprawności.
Przy czym bez znaczenia pozostaje przyczyna niesprawności wodomierza. Istotą przedstawionych obok sposobów ustalenia ilości zużytej wody/odprowadzonych ścieków jest takie ustalenie rozliczenia wody lub ścieków, np. w razie braku wodomierza w gospodarstwie domowym, by jej ilość odpowiadała rzeczywistemu, a nie hipotetycznemu zużyciu.
Zasadą w obrocie gospodarczym jest, że usługobiorca powinien płacić za rzeczywiście dostarczoną i wykorzystaną przez siebie usługę. W przeciwnym razie, tj. gdy usługobiorca płaci za usługę, która nie jest mu dostarczana, lub jest mu dostarczana tylko w części, przyczynia się do bezpodstawnego wzbogacenia usługodawcy.
