Hurtowy handel alkoholem wymaga zezwolenia

Zezwolenia na obrót hurtowy napojami o zawartości powyżej 18 proc. alkoholu wydaje minister właściwy do spraw gospodarki, a tymi, które mają mniej niż 18 proc. alkoholu – marszałek województwa

Publikacja: 19.09.2011 05:20

Hurtowy handel alkoholem wymaga zezwolenia

Foto: www.sxc.hu

Obrót wyrobami alkoholowymi, zarówno hurtowy jak i detaliczny, może być kuszącą perspektywą. Wartość samego rynku spirytusowego w Polsce to 13,6 mld zł. Nic więc dziwnego, że wiele podmiotów chce uczestniczyć w podziale tego tortu.

Ustawodawca stanął na stanowisku, że alkohol należy traktować jako towar w pewnym sensie specjalny (ze względu na jego znaczenie społeczne oraz aspekt możliwej przestępczości – przemyt). Dlatego postanowił włączyć obrót alkoholem w obszar działalności gospodarczej reglamentowanej.

Stosowne przepisy są w ustawie z 26 października 1982 o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Dziś piszemy o zasadach hurtowego obrotu alkoholem, jutro – o sprzedaży detalicznej tego towaru.

Najpierw zgoda

Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi wymaga uprzedniego uzyskania zezwolenia. Kryterium decydującym o tym, kto wydaje dane pozwolenie, jest zawartość alkoholu w napojach alkoholowych oraz posiadanie przez przedsiębiorcę siedziby na terenie województwa objętego właściwością miejscową (terytorialną) danego marszałka województwa.

Zgodnie z aktualnym stanem prawnym minister właściwy do spraw gospodarki wydaje zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 proc. alkoholu. Z kolei zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości do 18 proc. alkoholu wydaje marszałek województwa.

Oczywiście adresatem tych zezwoleń są przedsiębiorcy posiadający siedzibę na terenie województwa, obejmującego właściwość miejscową danego marszałka województwa.

Przykład

Jan Kowalski jest przedsiębiorcą i zamierza spróbować swoich sił w hurtowym obrocie winem. Siedzibą jego przedsiębiorstwa jest Podkowa Leśna. Obowiązkiem pana Kowalskiego jest uzyskanie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa mazowieckiego.

Co we wniosku

Aby otrzymać zezwolenie, przedsiębiorca składa pisemny wniosek. Musi on zawierać:

- oznaczenie przedsiębiorcy;

- siedzibę i adres przedsiębiorcy;

- numer w rejestrze przedsiębiorców;

- miejsce prowadzenia działalności gospodarczej;

- wnioskowany limit – dotyczy wyłącznie zezwoleń wydawanych przez ministra właściwego ds. gospodarki;

- wnioskowany termin ważności zezwolenia;

To nie koniec

Nie są to jednak wszystkie wymagania. Trzeba przestrzegać też reguł zawartych w rozporządzeniu ministra gospodarki z 13 czerwca 2001 w sprawie rodzaju dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwoleń na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, wzorów wniosków oraz wzorów informacji o sprzedaży napojów alkoholowych.

Zgodnie z tym aktem prawnym (znajdziemy w nim także wzory stosownych wniosków) do wniosku o wydanie zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi należy dołączyć np. dokumenty:

1. odpis z rejestru przedsiębiorców,

2. umowę spółki cywilnej, jeżeli została zawarta w celu prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi,

3. zaświadczenie właściwego urzędu statystycznego o numerze identyfikacyjnym REGON – w przypadku gdy przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą,

4. dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do użytkowania magazynu,

5. decyzję właściwego powiatowego inspektora sanitarnego, potwierdzającą przydatność magazynów wskazanych przez wnioskodawcę do przechowywania napojów alkoholowych,

6. zaświadczenie urzędu gminy o zgodności lokalizacji magazynu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub opinię o możliwości prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi we wskazanym miejscu,

7. zaświadczenie właściwego urzędu skarbowego o niezaleganiu przez wnioskodawcę z realizacją ciążących na nim zobowiązań podatkowych lub zaświadczenie, że zobowiązania rozłożone na raty lub o odroczonym terminie płatności są realizowane,

8. zaświadczenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o niezaleganiu z wpłatami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne,

9. oświadczenie o wartości sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w roku poprzednim (nie dotyczy przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi)

– o zawartości do 4,5 proc. alkoholu oraz piwa,

– o zawartości powyżej 4,5 proc. – 18 proc. alkoholu, z wyjątkiem piwa,

10. dowód wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia.

Dokumenty od 1 do 6 (z wymienionych powyżej) mogą być przedłożone jako kopie poświadczone urzędowo, notarialnie lub przez świadczącego pomoc prawną radcę prawnego lub adwokata. Resztę należy przedłożyć w oryginale.

Dowód wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia może być doręczony odrębnie, nie później jednak niż w dniu odbioru zezwolenia. W takim wypadku we wniosku o wydanie zezwolenia należy umieścić informację o jego późniejszym doręczeniu.

W zależności od rodzaju

Zezwolenia, o których mowa, wydaje się oddzielnie na obrót hurtowy następującymi rodzajami napojów alkoholowych:

- o zawartości do 4,5 proc. alkoholu oraz na piwo (na okres nie dłuższy niż 2 lata);

- o zawartości powyżej 4,5 proc. – 18 proc. alkoholu, z wyjątkiem piwa (na okres nie dłuższy niż 2 lata);

- o zawartości powyżej 18 proc. alkoholu (na okres nie dłuższy niż rok).

Na obrót hurtowy alkoholem o zawartości powyżej 18 proc. alkoholu limit wynosi minimum 500 tys. litrów 100-proc. alkoholu rocznie; może być zwiększony na wniosek przedsiębiorcy złożony nie później niż 30 dni od dnia wykorzystania limitu określonego w zezwoleniu.

W przypadku przedsiębiorców zaopatrujących statki, pociągi i samoloty limit wynosi 2 tys. litrów 100-proc. alkoholu rocznie.

Uwaga! Zgodnie z wyrokiem NSA z 13 marca 2003 (II SA 982/01) omawiane zezwolenie jest uprawnieniem podmiotowym.

Oznacza to, że jest ono nierozerwalnie związane z oznaczonym przedsiębiorcą i nie może być przez niego zbyte czy przeniesione na inny podmiot.

Minister musi zabrać

Ustawa przewiduje przypadki, w których zezwolenie na obrót hurtowy alkoholem jest obligatoryjnie cofane przez ministra właściwego ds. gospodarki lub marszałka województwa. Ma to miejsce, w przypadku gdy:

- przedsiębiorca nie przestrzega warunków określonych w art. 94 pkt 3, 4 i 7 ustawy;

- przedsiębiorca wprowadza do obrotu napoje alkoholowe pochodzące z nielegalnych źródeł;

- doszło do popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie;

-  przedsiębiorca przedstawił fałszywe dane w oświadczeniu o wartości sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w ostatnim roku kalendarzowym;

- wydano orzeczenia wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem;

- przedsiębiorca zlecał, na podstawie umów, prowadzenie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi innym przedsiębiorcom.

Może cofnąć

Minister właściwy ds. gospodarki lub marszałek województwa może (nie musi) cofnąć zezwolenie w przypadku:

- nieprzestrzegania przez przedsiębiorcę warunków określonych w art. 94 pkt 1, 2, 5, 6, 8 i 9;

-  powtarzającego się zakłócania porządku publicznego w miejscu obrotu.

Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie nie wcześniej niż po upływie trzech lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu.

Samo wygasa

Zezwolenie wygasa z mocy prawa w przypadku:

- likwidacji przedsiębiorstwa lub zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi;

- upływu terminu ważności zezwolenia;

- zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej.

W ostatnim z wymienionych przypadków przedsiębiorca ma prawo do złożenia wniosku do ministra właściwego ds. gospodarki lub marszałka województwa o wydanie zezwolenia z określeniem terminu na wyprzedaż posiadanych zapasów napojów alkoholowych. Termin ten nie może być dłuższy niż sześć miesięcy od dnia wygaśnięcia zezwolenia.

Jakie warunki

Warunkiem prowadzenia działalności na podstawie zezwoleń wydawanych przez ministra właściwego ds. gospodarki lub marszałka województwa jest:

- przekazywanie organowi zezwalającemu informacji o wielkości sprzedaży napojów alkoholowych, w terminie do 31 stycznia za rok poprzedni;

- sprzedaż napojów alkoholowych, wymienionych w zezwoleniu, wyłącznie przedsiębiorcom posiadającym zezwolenie na obrót hurtowy tymi napojami lub zezwolenie na sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych;

- prowadzenie obrotu hurtowego tylko napojami alkoholowymi oznaczonymi znakami akcyzy, o ile wymóg oznaczania tymi znakami wynika z innych przepisów;

- zaopatrywanie się w napoje alkoholowe, wymienione w zezwoleniu, u producentów i u przedsiębiorców posiadających zezwolenie na obrót hurtowy tymi napojami;

- posiadanie tytułu prawnego do korzystania ze stacjonarnego magazynu dostosowanego do przechowywania napojów alkoholowych;

- niezaleganie przez przedsiębiorcę z realizacją ciążących na nim zobowiązań podatkowych oraz wynikających z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych;

- wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscach wymienionych w zezwoleniu;

- zgłaszanie ministrowi właściwemu do spraw gospodarki lub właściwemu marszałkowi województwa zmian stanu faktycznego i prawnego przedsiębiorcy, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany;

- przestrzeganie innych warunków określonych w przepisach prawa.

Jak widać, ustawodawca kładzie główny nacisk na zabezpieczenie dochodów podatkowych.

Komentuje Komentuje Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawcy RP

Wyroby alkoholowe to towar, który ustawodawca miał prawo potraktować w sposób specjalny i reglamentować jego obrót. Wynika to z dwóch powodów.

Po pierwsze, wyroby alkoholowe są objęte akcyzą i w interesie Skarbu Państwa jest, aby przepływ tych towarów odbywał się pod nadzorem administracji.

Po drugie, alkohol jest substancją psychoaktywną. Obrót hurtowy, a więc prowadzony na dużą skalę, wiąże się z koniecznością zapewnienia odpowiednio silnej  kontroli. Stąd decyzja ustawodawcy o włączeniu w system reglamentacji marszałków województw oraz ministra właściwego ds. gospodarki.

Jakie opłaty

Uzyskanie zezwolenia na obrót hurtowy alkoholem wiąże się z koniecznością poniesienia pewnych kosztów. Przedsiębiorcy, którzy występują o zezwolenie na obrót hurtowy wyrobami alkoholowymi o zawartości alkoholu do 18 proc. oraz piwem, pierwszy raz wnoszą opłatę w wysokości 4 tys. zł.

Taka sama kwota obowiązuje w stosunku do przedsiębiorców, których wartość sprzedaży w roku poprzedzającym wygaśnięcie zezwolenia nie przekroczyła 1 mln zł.

W przypadku przedsiębiorców, których wartość sprzedaży hurtowej napojów alkoholowych w roku poprzedzającym wygaśnięcie zezwolenia przekroczyła 1 mln zł, opłata za wydanie zezwolenia wynosi 0,4 proc. wartości sprzedaży w roku poprzednim, z zaokrągleniem do 100 zł.

Natomiast opłata za wydanie zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi zawierającymi powyżej 18 proc. alkoholu wynosi 45 tys. zł za 500 tys. litrów 100-proc. alkoholu.

Zobacz serwis

»

Dobra Firma

»

Firma

»

Zakładanie firmy

»

Zezwolenia, licencje, koncesje i certyfikaty

Obrót wyrobami alkoholowymi, zarówno hurtowy jak i detaliczny, może być kuszącą perspektywą. Wartość samego rynku spirytusowego w Polsce to 13,6 mld zł. Nic więc dziwnego, że wiele podmiotów chce uczestniczyć w podziale tego tortu.

Ustawodawca stanął na stanowisku, że alkohol należy traktować jako towar w pewnym sensie specjalny (ze względu na jego znaczenie społeczne oraz aspekt możliwej przestępczości – przemyt). Dlatego postanowił włączyć obrót alkoholem w obszar działalności gospodarczej reglamentowanej.

Pozostało 95% artykułu
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
20 lat Polski Wschodniej w Unii Europejskiej