Wojna zmieniła handel zagraniczny

Wojna zmieniła kierunki ukraińskiego importu. Doprowadziło to do skokowego wzrostu znaczenia unijnych partnerów handlowych Ukrainy. W 2023 r. wartość unijnego eksportu do tego kraju wzrosła do 39 mld euro i była większa o 29,8 proc. w porównaniu do 2022 r. Według Eurostatu najbardziej skorzystała na tym polska gospodarka, która ze sprzedażą na poziomie 11,4 mld euro stała się dla gospodarki znad Dniepru największym europejskim partnerem handlowym. Do Ukrainy trafia 3,2 proc. wartości polskiego eksportu. Kraj ten jest więc liczącym się, choć nie strategicznym kierunkiem ekspansji polskich firm. Bezpośrednie sąsiedztwo, solidna marka naszych produktów, czy potrzeby Ukrainy związane z odbudową wskazują na potencjał do dalszych wzrostów wartości polskiego eksportu - wskazano w poniedziałkowym komunikacie Banku Gospodarstwa Krajowego.

Oczywistą barierą w zwiększaniu ekspansji jest wojna. Jednak eksport do Ukrainy obarczony jest też ryzykami, które w krajach rozwiniętych występują w znacznie mniejszym stopniu. Dużym wyzwaniem jest m.in. poziom korupcji. Ukraina w rankingu Corruption Perceptions Index zajmuje dopiero 104. miejsce. Z kolei w Indeksie Wolności Gospodarczej nisko oceniona została skuteczność tamtejszych sądów. Poważnym ryzykiem z punktu widzenia eksporterów są również problemy z dotrzymaniem terminów płatności czy wręcz niewypłacalność ukraińskich kontrahentów spowodowana przez intensyfikację działań wojennych. Zgodnie z klasyfikacją ryzyka OECD, Ukraina sklasyfikowana została na 6. poziomie w siedmiostopniowej skali ryzyka

- poinformował BGK.

Gwarancje dla eksporterów

Jedną z możliwości zabezpieczenia płatności, z której mogą korzystać przedsiębiorcy są uruchomione przez rząd instrumenty gwarancyjne w programie Finansowe Wsparcie Eksportu. Korzystającym z programu Bank Gospodarstwa Krajowego udziela akredytyw eksportowych ubezpieczonych przez KUKE (Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych). Od początku wojny BGK zabezpieczył w sumie 26 projektów eksportowych dotyczących ukraińskiego rynku na łączną kwotę ponad 23,7 mln zł. Z gwarancji BGK korzystają najczęściej firmy specjalizujące się w eksporcie do Ukrainy m.in. paliw samochodowych, tworzyw sztucznych i chemii gospodarczej.

Jak wskazano w komunikacie, ukraiński rynek wymaga elastycznego podejścia. Aby podnieść atrakcyjność oferty instrumentów wsparcia eksportu, do gamy produktów BGK została włączona gwarancja zapłaty pod regwarancję banków ukraińskich.

"Uzupełnienie rządowego programu Finansowe Wspieranie Eksportu o gwarancje płatności wystawiane w ryzyko banków importerów jest korzystne dla polskich firm działających na rynku ukraińskim, ale też w Gruzji, Kazachstanie czy Uzbekistanie. Na tych rynkach dominują rozliczenia eksportu oparte o gwarancje bankowe, a tamtejszych importerów trudno jest przekonać do popularnych na Zachodzie akredytyw. Dlatego włączenie gwarancji do oferty BGK zwiększy konkurencyjność polskich przedsiębiorców na tych rynkach. Jest to szczególnie ważne dla firm skoncentrowanych dotychczas na Rosji i Białorusi, które szukają teraz nowych kierunków ekspansji" - zaznaczył Karol Jakubaszek z BGK.

Rozszerzenie zabezpieczeń eksportowych o gwarancje spotkało się z pozytywnym odbiorem wśród polskich przedsiębiorców. Pierwszą gwarancję po zmianie w programie BGK udzielił firmie Vaco Retail wysyłającej na Ukrainę preparaty biobójcze i repelenty do użytku domowego. Wartość gwarancji przekroczyła 2 mln zł.

Do końca wojny daleko, ale warto dbać o rynek ukraiński

Jak czytamy w komunikacie BGK, mimo że perspektywa zakończenia wojny jest wciąż odległa, to Ukraina jest dla wielu firm rynkiem perspektywicznym, na którym warto zaznaczyć swoją obecność. Polskie przedsiębiorstwa mają przetarte ścieżki handlowe na ukraińskim rynku, jednak rośnie konkurencja firm z innych państw, a wsparcie eksporterów w ekspansji na Ukrainę nie jest tylko polską specjalnością. W Niemczech firma Euler Hermes realizuje finansowany przez rząd program o nazwie Export Credit Guarantees Scheme, a w Wielkiej Brytanii rząd gwarantuje pożyczki eksportowe w ramach instrumentu UKEF (UK Export Finance support for Ukraine).

Bank Gospodarstwa Krajowego to polski bank rozwoju, wspiera m.in. eksport i ekspansję zagraniczną polskich firm. Jest pomysłodawcą, współzałożycielem i głównym udziałowcem Funduszu Trójmorza, który inwestuje w infrastrukturę transportową, energetyczną i cyfrową w krajach regionu Trójmorza. BGK, poprzez współpracę z biznesem, sektorem publicznym i instytucjami finansowymi, odpowiada na potrzeby gospodarcze oraz podejmuje szereg inicjatyw promujących zrównoważony rozwój.