Ongewoon fel protest tegen kernafval in China

Peking

De protesten in Lianyungang – een havenstad van 5 miljoen inwoners die 480 kilometer ten noorden van Shanghai ligt – weerspiegelen volgens internationale persbureaus niet alleen de ongerustheid onder de bevolking over de veiligheid van nucleaire fabrieken in China. Ook toont het een – voor China ongewone – toenemende bereidheid om zich te verzetten tegen nucleaire, chemische en andere industriële projecten van de overheid. ‘Wij weten wat er in ­Fukushima is gebeurd’, scandeerden demonstranten, met een verwijzing naar de kernramp in Japan vijf jaar geleden.

niet definitief

Het stadsbestuur reageerde afgelopen weekend op de demonstraties op een plein in het centrum van de stad met de mededeling dat de plannen voor de opwerkingsfabriek nog in een vroeg stadium verkeerden. Ook zou de locatie nog niet definitief zijn bepaald. Volgens inwoners hebben de autoriteiten geprobeerd het project geheim te houden, maar lekten de plannen voortijdig uit.

Ondanks de uitleg van het stadsbestuur verzamelden demonstranten zich maandag weer, zo liet ooggetuige Zhang weten. Een andere man, die alleen zei dat hij Wang heet, verklaarde tegenover AP dat hij had deelgenomen aan een protestdemonstratie. Volgens Wang vonden er afgelopen weekend verschillende betogingen tegen de afvalfabriek plaats.

hard optreden

De stad Lianyungang gaat gebukt onder luchtvervuiling en de maat lijkt vol te zijn bij de inwoners. Volgens onbevestigde berichten is er bij de protesten één dode gevallen. Ruim twaalf mensen die maandag met stenen gooiden, zijn opgepakt door de politie, aldus Wang. Hij voegde eraan toe dat inwoners bezig zijn met het plannen van nieuwe protesten, ondanks het harde optreden van de oproerpolitie. ‘We willen dit nucleaire project niet’, aldus Wang. ‘We maken ons zorgen over het gevaar dat de centrale gaat lekken. Ook vragen we ons af of de technologie veilig genoeg is en de gezondheid van mensen kan beschermen.’

De politie in de stad kondigde dinsdag een verbod af op onwettige openbare bijeenkomsten en bracht een verklaring uit met de oproep aan het publiek om ‘geruchten’ te negeren. In de Chinese media is geen melding gemaakt van de protesten. Dat lijkt erop te wijzen dat de autoriteiten willen voorkomen dat berichten naar buiten sijpelen. Een overheidswoordvoerder bagatelliseerde de onrust: ‘Het gaat om een kleine minderheid, die niets snapt van het project.’ Foto’s, die op sociale media werden verspreid, toonden echter een grote mensenmenigte op het Plein van het Volk. Vele duizenden mensen waren zaterdag de straat opgegaan, toen uit geruchten naar voren kwam dat Lianyungang was uitgekozen als de locatie voor de afvalfabriek. Sommige demonstranten voerden spandoeken mee waarop stond: ‘Voor de volgende generatie, weiger de bouw van fabriek voor nucleair afval’.

Als geen ander land bouwt China hard aan nieuwe kerncentrales. Inmiddels zijn 34 centrales in werking, zijn er 22 in aanbouw en zijn er plannen voor meer dan vijftig fabrieken goedgekeurd.

De Chinese overheid investeert enorm in de energievoorziening. Kernenergie is het belangrijkste alternatief voor fossiele brandstoffen, meent Peking, dat tegelijk geconfronteerd wordt met een groeiende hoeveelheid nucleair afval.

tien locaties

Het officiële staatspersbureau Xinhua maakte vorig jaar bekend dat het staatsbedrijf China National Nuclear Power Cooperation een afvalfabriek bouwt met steun van het Franse ­Areva. De bouw staat gepland voor het jaar 2020, maar er is nog geen ­locatie aangekondigd. De Chinese en Franse bedrijven hebben meer dan tien potentiële locaties voor het opwerkingscentrum onderzocht, meldde het staatsnieuwsagentschap China News Service. Volgens de nieuwsdienst is vorig jaar tweemaal een vooronderzoek uitgevoerd bij Lianyungang.

In 2013 werden soortgelijke plannen voor de bouw van een opwerkingsfabriek in de zuidelijke stad Heshan, in de buurt van Hongkong, geschrapt na protesten van de bewoners over de mogelijke veiligheidsrisico’s. Chinese autoriteiten hebben ook op andere plaatsen petrochemische en industriële projecten geschrapt of uitgesteld na protesten.

Maar in sommige gevallen is het voorbereidingswerk gewoon doorgegaan, nadat de spanningen en onrust onder de bevolking waren afgenomen. <