Waarom zei het OM niet meteen ‘nee’ tegen het plan van Peter R. de Vries?

Twee keer voerde misdaadverslaggever Peter R. de Vries op geheime locaties uitvoerige gesprekken met kroongetuige Nabil B. – die Ridouan Taghi en zestien medeverdachten in de megazaak Marengo van vele liquidaties, moordplannen en ander grof geweld beschuldigt.

De door De Vries aangezochte Bredase advocaat Peter Schouten is nog altijd ‘in een intakeprocedure’ verwikkeld en sprak B. woensdagavond nog uitgebreid.

Maar het plan dat zij ‘vertrouwensman’ en raadsman van de kroongetuige gaan worden, is in tweede instantie geblokkeerd door het Openbaar Ministerie (OM), vertelden De Vries en Schouten op een persconferentie in een hotel in het Gooi.

De prangendste vraag ter tafel: hoe kan het dat het OM in eerste instantie die gesprekken van de spijtoptant met De Vries faciliteerde – wat nog een heel gedoe was?

Alomtegenwoordige misdaadverslaggever

Hoe kon justitie, dat zo vaak gevoelige informatie zo voorzichtig van journalisten probeert af te schermen, het een goed idee vinden dat een op televisie alomtegenwoordige misdaadverslaggever rechtstreeks toegang zou krijgen tot de kroongetuige en zijn dossiers?

Het antwoord: het proces Marengo is zó uitzonderlijk en de kroongetuige kan na de moord op zijn vorige advocaat Derk Wiersum zó moeilijk een nieuwe raadsman vinden, dat deze wonderlijke noodsprong het proberen waard leek.

De slotsom zoals het OM die nu trekt: de ‘verkenning’ heeft uiteindelijk uitgewezen dat een overeenkomst met De Vries onmogelijk is. “Het OM kan aan iemand die geen advocaat is niet dezelfde privileges toekennen als aan een rechtsgeleerd raadsman.”

Dat was nou precies wat de advocaten van vijf belangrijke verdachten al hadden gesteld, in (maar) iets andere bewoordingen.

In geuren en kleuren

Op de persconferentie schetste vooral Peter R. de Vries donderdagmiddag in geuren en kleuren hoe hij begin maart namens Nabil B. was benaderd en vervolgens in hun eerste samenzijn het idee had gekregen dat ‘een werkrelatie mogelijk was’. In overleg met de kroongetuige benaderde hij zijn goede bekende Schouten en kwamen ze in weer een langdurig en door het OM gefaciliteerd gesprek tot het gezamenlijke voornemen een trio te gaan vormen.

De Vries en Schouten willen Nabil B. bijstaan ‘in alle juridische kwesties binnen en buiten de rechtbank’.

Maar het mag dus niet, tot ontgoocheling van het duo en de spijtoptant.

“Aanvankelijk is steeds gezegd dat ze er niet voor zouden gaan liggen, maar op enig moment heeft men zich kennelijk bedacht,” zei De Vries. Die zegt van de ommezwaai van ‘zeer welwillend’ naar mordicus tégen niets te begrijpen.

‘Verbijsterend en ontluisterend’ 

Wat Schouten en hij in de afgelopen maanden hebben gehoord en gezien, ook van de kroongetuige en diens naasten, noemt De Vries overigens ‘verbijsterend en ontluisterend’. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (Nctv) verzuimde ondanks herhaalde beloften contact op te nemen om bijvoorbeeld een dreigingsanalyse en veiligheidsmaatregelen te bespreken – terwijl de afgelopen jaren al zo veel geweld is gepleegd én heeft gedreigd tegen de omgeving van Nabil B.

Van naasten van de kroongetuige, wiens broer Reduan en advocaat Wiersum zijn vermoord, hoorden ze schokkende details over fouten en nalatigheden in de beveiliging die erg passen bij het beeld dat ze zelf nu hebben: wat beveiliging betreft is het vanuit de staat amateurisme dat de klok slaat.

De twee willen de kroongetuige nog steeds graag bijstaan. “Wij trekken ons niet terug zo lang de kroongetuige uitdrukkelijk een beroep op ons doet en voet bij stuk houdt,” zei De Vries. “Hij wil nog steeds worden bijgestaan louter door Peter Schouten en ondergetekende.”

Maar binnen het OM zijn ze duidelijk: het is over en uit.

Daarom beantwoordt de kroongetuige vooralsnog geen vragen.